2گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران
چکیده
امروزه تخمین دیی حاصل از رگبارها به خصوص در حوضه های کوچک و فاقد آمار در میان هیدرولوژیست ها از اصلی ترین فعالیتها بوده و برآورد حجم رواناب حاصل از بارندگی و به کارگیری روشهای جمع آوری و مهار آبهای سطحی چه از نظر تأمین آب و چه از نظر پیشگیری از وقوع سیلاب از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. با وجود این در بسیاری از حوضه های آبریز که نیاز به برنامه ریزی منابع آب دارند ایستگاه های هیدرومتری برای اندازه گیری در دست نیست و با توجه به وسعت زیاد ایران به نظر نمی رسد در آینده نزدیک نیز کلیه مناطق دارای ایستگاه های اندازه گیری شوند و تعیین رواناب و دیی حاصل از بارندگی همواره یکی از مشکلات اساسی حوضه های آبریز ایران می باشد . بنابراین ناگزیر روش و روشهایی که به کمک آنها میزان رواناب حاصل از بارندگی را در حوضه های فاقد ایستگاه تخمین می زنند از اهمیت قابل توجهی برخوردار می گردد .در این پژوهش تعداد زیرحوضه های رودخانه سفیدرود موردنظر است بطوریکه با تکیه بر دانش روشهای بدون بعد ، بتوان تعداد زیرحوضه های رودخانه را از مقادیر کم به بالا افزایش داد تا اثر این تعداد بر شرایط روندیابی سیلاب و حجم سیلاب مشاهده کرد که در نهایت بحث انعطاف ضرایب روندیابی با تعداد زیرحوضه ها به کمک نرم افزار HEC-HMS مورد تحلیل قرار می گیرد . در این مطالعه بر خلاف روش SCS که در آن به رقم خطا به صورت تابع نش به مقدار 540/0 و RMSE به مقدار 7/0 و همچنین درصد انحراف با رقم 01/28 اشاره شده، برای روش کلارک تابع نش به مقدار 533/0 و RMSE به مقدار 7/0 و همچنین درصد انحراف با رقم 71/29 میباشد. همچنین در روش اشنایدر نیز تابع نش به مقدار 477/0 و RMSE به مقدار 7/0 و همچنین درصد انحراف با رقم 25/34 میباشد. این محاسبه همچنین از نظر خطا سنجی نیز موید آن است که یکی از بهترین ملاکهای مشاهده اختلاف نمیتواند RMSE باشد..همچنین تفکیک دبی پایه با روشهای پیشرفته نظیر WHAT لزوما نمیتواند به افزایش همبستگی بین دادههای مشاهداتی در یک مدل تداومی کمک کند. از طرفی محاسبه دبیهایی که تحت عنوان انحراف از شبکه هیدروگرافی در فرایند جریانات سیلابی خارج میشوند، شرط اساسی کاهش خطای مدلها فارق از نوع هیدروگراف منتخب در مدل است.
Numerical study of the effect of the number of river basins on the regionalization of flood routing coefficients based on dimensionless methods (Case study: Sefidrood River)
1Civil Engineering Department, University of Qom, Qom, Iran
2Civil Engineering Department,Lahijan Branch,Islamic Azad University, Lahijan,Iran
چکیده [English]
Today, estimating the DI due to showers, especially in small basins and lacking statistics among hydrologists, is one of the main activities. Is the catchment area of Iran. Therefore, the methods and methods by which the amount of runoff from rainfall in basins without a station is estimated to be of considerable importance. It is possible to increase the number of river basins from low to high values to observe the effect of this number on flood routing conditions and flood volume. Finally, the flexibility of routing coefficients with the number of basins is analyzed using HEC-HMS software. In this study, unlike the SCS method, in which the error digit as a Nash function is 0.540 and the RMSE is 0.7, and also the deviation percentage is 28.01, for the Clark method the Nash function is / 533. 0 and RMSE is 0.7 and also the percentage of deviation is 29.71. Also in Schneider method, Nash function is 0.477 and RMSE is 0.7 and also the percentage of deviation is 34.25. This calculation also confirms in terms of error measurement that one of the best criteria for observing the difference can not be RMSE. Also, the separation of base flow with advanced methods such as WHAT can not necessarily increase the correlation between observational data Help in a continuous model. On the other hand, the calculation of discharges that are taken out as the deviation from the hydrographic network in the process of flood flows is the basic condition for reducing the error of the models, regardless of the type of hydrograph selected in the model.
کلیدواژهها [English]
Number of sub-basins, Flexibility, Routing coefficient, Flood, Dimensional method, Sefidrood river, HEC-HMS software