| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,081 |
| تعداد مقالات | 34,375 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,904,584 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,884,168 |
بررسی کاربرد کودهای زیستی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 2، دوره 22، شماره 4 - شماره پیاپی 34، بهمن 1385، صفحه 276-292 اصل مقاله (396.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محمدتقی درزی* 1؛ امیر قلاوند2؛ فرهاد رجالی3؛ فاطمه سفیدکن4 | ||
| 1دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشیار دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 3استادیار مؤسسه تحقیقات خاک و آب | ||
| 4دانشیار مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور | ||
| چکیده | ||
| به منظور بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum Vulgare Mill.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای تلقیح مایکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح)، کود فسفات زیستی (0، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) و ورمی کمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با هیجده تیمار و سه تکرار در سال 1384 به اجرا در آمد. همچنین مقایسه ای نیز بین این تیمارها با یک تیمار شاهد کود شیمیایی (NPK به میزان 90، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با نوزده تیمار و سه تکرار انجام گرفت. مقایسه میانگینها توسط آزمون چند دامنهای دانکن در سطح احتمال پنج درصد انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (6/105 سانتیمتر)، تعداد چتر در بوته (31 چتر)، وزن هزار دانه (53/3 گرم)، عملکرد بیولوژیکی (3978 کیلوگرم در هکتار)و عملکرد دانه (1047 کیلوگرم در هکتار) در تلقیح با مایکوریزا حاصل شد، اما شاخص برداشت در مقایسه با عدم تلقیح کاهش یافت. کود فسفات زیستی دارای تأثیر معنیداری بر روی تعداد چتر در بوته، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه نبود، ولی اثر معنیداری بر روی ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک داشت، به طوری که بیشترین ارتفاع بوته (3/105 سانتیمتر) و عملکرد بیولوژیک (3734 کیلوگرم در هکتار) در سطح سوم آن بدست آمد. همچنین بیشترین ارتفاع بوته (6/106 سانتیمتر)، تعداد چتر در بوته (2/37 چتر)، وزن هزار دانه (79/3 گرم)، عملکرد بیولوژیکی (4544 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (1253 کیلوگرم در هکتار) در سطح سوم ورمی کمپوست حاصل گردید. در این تحقیق، اثرات متقابل دو فاکتور تلقیح مایکوریزایی و کود فسفات زیستی بر روی وزن هزار دانه و دو فاکتور تلقیح مایکوریزایی و ورمی کمپوست بر روی شاخص برداشت، نیز معنی دار گردید. مقایسه شاهد با تیمارهای کودهای زیستی، نیز معنیدار گردید، به طوری که از نظر تعداد چتر در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیکی، تیمار کود زیستی حاوی تلقیح با مایکوریزا، سطح سوم کود فسفات زیستی و سطح سوم ورمی کمپوست (40.2 چتر، 02/4 گرم، 5033 کیلوگرم در هکتار) برتری محسوسی نسبت به تیمار شاهد (7/31 چتر، 71/3 گرم، 4002 کیلوگرم در هکتار) داشت. از نظر عملکرد دانه نیز، تیمار کود زیستی شامل تلقیح با مایکوریزا، سطح دوم کود فسفات زیستی و سطح سوم ورمی کمپوست (1292 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با شاهد (1097 کیلوگرم در هکتار) برتری چشمگیری داشت. همچنین، از نظر ارتفاع بوته، تیمارهای مطلوب کودهای زیستی تفاوت معنی داری نسبت به تیمار شاهد نداشتند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رازیانه؛ کودهای زیستی؛ مایکوریزا؛ کود فسفات زیستی؛ ورمی کمپوست؛ اجزاء عملکرد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Effects of Biofertilizers Application on Yield and Yield Components in Fennel (Foeniculum vulgare Mill.) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M.T. Darzi1؛ A. Ghalavand2؛ F. Rejali3؛ F. Sefidkon4 | ||
| 1Ph. D student of Agronomy, Tarbiat modarres University, Tehran, Iran | ||
| 2Associated professor, Tarbiat modarres University, Tehran, Iran | ||
| 3Research Assistant professor, soil and water Research Institute, Tehran, Iran | ||
| 4Associated professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In order to study the effects of biofertilizers on yield and yield components in fennel, an experiment was conducted at Hamand Research Station in Damavand in 2005. The factors were mycorrhizal inoculation (inoculated and non-inoculated), biophosphate fertilizer (0, 30 , 60 kg/ha) and vermicompost (0 , 5 , 10 ton/ha). The experiment design was factorial experiment in the base of randomized complete blocks design with eighteen treatments and three replications. Also, these treatments with a fertilizer control treatment (NPK: 90, 60 and 90 kg/ha) was evaluated using a randomized complete blocks design with nineteen treatments and three replications. The measured traits were plant height, umbel no./plant, 1000 seed weight, biological yield, haevest index and seed yield. Mean comparison was conducted using duncan multiple range test (at 5% level). Results showed that the highest plant height, umbel no./plant, 1000 seed weight, biological yield and seed yield were obtained through mycorrhization but reduced harvest index. Biophosphate fertilizer also showed significant effects on plant height and biological yield. The maximum plant height and biological yield were obtained with consumption of 60 kg/ha from biophosphate fertilizer. The highest plant height, umbel no./plant, 1000 seed weight, biological yield and seed yield were obtained from vermicompost (10 ton/ha). Intractions of two factors of mycorrhizal inoculation and biophosphate fertilizer on 1000 seed weight and mycorrhizal inoculation and vermicompost on harvest index were significant. Comparison of control versus biofertilizer treatments was significant and umbel no./plant, biological yield and seed yield in two treatments of fifteenth (mycorrhizal inoculation-30 kg/ha biophosphate fertilizer-10 ton/ha vermicompost) and eighteenth (mycorrhizal inoculation-60 kg/ha biophosphate fertilizer-10 ton/ha vermicompost) from biofertilizer treatments were higher than that of control. There was a positive and significant correlation between seed yield with plant height, umbel no./plant, 1000 seed weight and biological yield. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Fennel, biofertilizers, mycorrhiza, biophosphate fertilizer, Vermicompost, Yield components | ||
| مراجع | ||
|
- اردکانی، م.ر.، مظاهری، د.، مجد، ف. و نورمحمدی، ق.، 1379. بررسی کارآیی میکوریزا و استرپتومایسس در سطوح مختلف فسفر و تأثیر کاربرد آنها بر عملکرد و برخی صفات گندم. مجله علوم زراعی ایران، (2)2: 28-17. - اکبری نیا، ا.، 1382. بررسی عملکرد و ماده مؤثره زنیان در سیستم های کشاورزی متداول، ارگانیک و تلفیقی. رساله دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس. - درزی، م.ت.، 1378. بررسی اثرات تاریخ کاشت و تراکم گیاه بر روی رشد، نمو، عملکرد و مقدار ماده مؤثره گیاه دارویی رازیانه. پایاننامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران. - رجالی، ف.، علیزاده، ع.، صالح راستین، ن. و ملکوتی، م.ج.، 1380. تأثیر رابطه همزیستی میکوریزی بر اصلاح روابط آبی گیاه میزبان و افزایش تحمل آن به خشکی. مجموعه مقالات ضرورت تولید صنعتی کودهای بیولوژیک در کشور، 457-435. - سماوات، س.، لکزیان، ا. و ضمیرپور، ع.ر.، 1380. تأثیر ورمی کمپوست بر روی شاخصهای رشد گیاه گوجه‌فرنگی. مجله علوم و صنایع کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، (2)15: 88-83. - شریفی عاشورآبادی، ا.، نورمحمدی، ق.، متین، ا.، قلاوند، ا. و لباسچی، م.ح.، 1381. مقایسه کارآیی انرژی مصرفی در روشهای مختلف حاصلخیزی (شیمیایی، تلفیقی و ارگانیک) خاک. پژوهش و سازندگی، 56 و 57: 97-91. - صالح راستین، ن.، 1380. کودهای بیولوژیک و نقش آنها در راستای نیل به کشاورزی پایدار. مجموعه مقالات ضرورت تولید صنعتی کودهای بیولوژیک در کشور، 54-1. - عزیزی، م.، لکزیان، ا. و باغانی، م.، 1383. بررسی تأثیر مقادیر متفاوت ورمی کمپوست بر شاخصهای رشد و میزان اسانس ریحان اصلاح شده. خلاصه مقالات دومین همایش گیاهان دارویی، تهران، 8-7 بهمن: 62. - Anwar, M., Patra, D.D., Chand, S., Alpesh, K., Naqvi, A.A and Khanuja, S.P.S., 2005. Effect of organic manures and inorganic fertilizer on growth, herb and oil yield, nutrient accumulation, and oil quality of French basil. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 36(13-14): 1737-1746. - Arancon, N., Edwards, C.A., Bierman, P., Metzger, J.D., Lee, S. and Welch, C., 2002. Effects of vermicomposts on growth and marketable fruits of field- grown tomatoes, peppers and strawberries. The 7th International Symposium on Earthworm Ecology, Cardiff. Wales. -Arancon, N., Edwards, C.A., Bierman, P., Welch, C. and Metzger, J.D., 2004. Influences of Vermicomposts on field strawberries: 1. Effects on growth and yields. Bioresource Technology, 93: 145-153. - Atiyeh, R.M., Arancon, N., Edwards, C.A. and Metzger, J.D., 2002. The influence of earthworm- processed pig manure on the growth and productivity of marigolds. Bioresource Technology, 81: 103-108. - Frahm, A., Bruck, H., Mette, R., Sattelmacher, B., and portieles, J.M., 2002. Effect of vermiculture and N fertilizer application on yield of sweet potato (Ipomoea batata L.) clones. Deutschertropentag, October 9-119 witzenhausen: Challenges to Organic Farming and Sustainable Land Use in the Tropics and Subtropics. - Gardezi, A.K., Ferrera, R., Acuna, J.L. and saavedra, M.L., 2000. Sesbania emerus (Aubi) urban inoculated with Glomus sp. in the presence of vermicompost. Mycorrhiza News, 12(3): 12-15. - Gupta, M.L., Prasad, A., Ram, M. and kumar, S., 2002. Effect of the vesicular-arbuscular mycorrhizal (VAM) fungus Glomus fasiculatum on the essential oil yield related characters and nutrient acquisition in the crops of different cultivars of menthol mint (Mentha arvensis) under field conditions. Bioresource Technology, 81: 77-79. - Hameeda, B., Rupela, O.P., Reddy, G. and Satyavani, K., 2006. Application of plant growth-promoting bacteria associated with composts and macrofauna for growth promotion of pearl millet (Pennisetum glaucum L.). Biology and Fertility of Soils, 43(2): 221-227. - Hazarika, D.K., Taluk Dar, N.C., Phookan, A.K., Saikia, U.N., Das, B.C. and Deka, P.C., 2000. Influence of vesicular arbascular mycorrhizal fungi and phosphate solubilizng bacteria on nursery establishment and growth of tea seedlings in assam. Symposium no. 12, Assam Agricultural University, Jorhat-Assam, India. - Jat, R.S. and Ahlawat, I.P.S., 2004. Effect of vermicompost, biofertilizer and phosphorus on growth, yield and nutrient uptake by gram (Cicer arietinum) and their residual effect on fodder maize (Zea mays). Indian Journal of Agricultural sciences, 74 (7): 359-361. - Kapoor, R., Giri, B. and Mukerji, K.G., 2002. Glomus macrocarpum: a potential bioinoculant to improve essential oil quality and concentration in Dill (Anethum graveolens L.) and Carum (Trachyspermum ammi Sprague). World Journal of Microbiology and Biotechnology, 18 (5): 459-463. - Kapoor, R., Giri, B. and Mukerji, K.G., 2004. Improved growth and essential oil yield and quality in foeniculum vulgare Mill on mycorrhizal inoculation supplemented with P-fertilizer. Bioresource Technology, 93: 307-311. - Khan, M.M.A., Samiullah, S.H.A. and Afridi, M.M.R.K., 1992. Yield and quality of fennel (Foeniculum vulgare Mill.) in relation to basal and foliar application of nitrogen and phosphorus. Journal of Plant Nutrition, 15(11): 2505-2515. - Kumar, S., Rawat, C.R., Dhar, S. and Rai, S.K., 2005. Dry matter accumulation, nutrient uptake and changes in soil fertility status as influenced by different organic sources of nutrients to forage sorghum (Sorghum bicolor). Indian Journal of Agricultural Sciences, 75 (6): 340-342. - Omar, S.A., 1998. The role of rock-phosphate-solubilizing fungi and vesicular arbuscular mycorrhiza (VAM) in growth of wheat plants fertilized with rock phosphate. World Journal of Microbiology and Biotechnology, 14: 211-218. - Ratti, N., Kumar, S., Verma, H.N. and Gautam, S.P., 2001.Improvement in bioavailability of tricalcium phosphate to Cymbopogon martinii var. motia by rhizobacteria, AMF and Azospirillum inoculation. Microbiological Research, 156: 145-149. - Sainz, M.J., Taboada-Castro, M.T. and Vilarino, A., 1998. Growth, mineral nutrition and mycorrhizal colonization of red clover and cucumber plants grown in a soil amended with composted urban wastes. Plant and Soil, 205:85-92. - Sharma, A.K., 2002. Biofertilizers for sustainable agriculture. Agrobios, India, 407 p. - Toro, M., Azcon, R. and Barea, J.M., 1997.Improvement of arbuscular mycorrhiza development by inoculation of soil with phosphate- solubilizing rhizobacteria to improve rock phosphate bioavailability and nutrient cycling. Applied and Environmental Microbiology, 63(11): 4408-4412. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,199 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,383 |
||