قلمرو بیابانهای اقلیم شناسی ایران

خسروشاهی, محمد; کاشکی, محمدتقی; انصافی مقدم, طاهره

تعداد نشریات	276
تعداد نشریات سازمان	75
تعداد شماره‌ها	1,937
تعداد مقالات	22,274
تعداد مشاهده مقاله	12,006,048
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	9,649,846

	قلمرو بیابانهای اقلیم شناسی ایران
تحقیقات مرتع و بیابان ایران
مقاله 10، دوره 16، شماره 1، بهار 1388، صفحه 96-113 اصل مقاله (585.18 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
محمد خسروشاهی ¹؛ محمدتقی کاشکی²؛ طاهره انصافی مقدم³
¹استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
²مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان
³مربی پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
چکیده
بسیاری از دانشمندان اقلیمشناس برای مشخص کردن مناطق بیابانی از بین عناصر اقلیمی، دما و میزان بارندگی را به کار گرفتهاند که در این زمینة به دلیل تفرق و تفاوت دامنه اعداد پیشنهادی برای تعیین بیابانهای جهان اختلاف‌نظرهای فراوانی وجود دارد. در این مقاله برای تفکیک مناطق بیابانی ایران، عناصری از دادههای نیواری انتخاب شده است که بطور متعارف در بیان ویژگیهای اقلیم‌های بیابانی از آنها بیشتر یاد میشود. این شاخصها شامل: میزان بارندگی، ضریب تغییرپذیری بارندگی، ضریب تمرکز فصلی و ماهانه بارش، ضریب بی نظمی بارش، شدت میانگین باران روزانه، میزان دما و تبخیر است که به تفکیک برای کلیه ایستگاههای مورد مطالعه در استانهای منتخب محاسبه شد. پس از محاسبه کمی عناصر یادشده، لایههای مطالعاتی مورد نیاز در محیط GIS برای کلیه استانهای مورد مطالعه تهیه و رقومی شد. کنترل مناطق تعیین شده با نقشه توپوگرافی در آزمایشگاه و صحرا برای بررسی صحت و سقم مناطق تفکیک شده ازجمله امور تکمیلی دیگری بود که بصورت استانی و ستادی انجام شد. با تلفیق لایههای اطلاعاتی مختلف، نواری انتقالی بوجود آمد که حد داخلی آن واجد ویژگیهای بیابان و حد خارجی آنرا مناطق غیربیابانی تشکیل داد. ناحیه انتقالی که ویژگیهای هر دو منطقه را در بر داشت بنام منطقه گذر از بیابان به غیر بیابان (نیمه بیابان) نامگذاری شد. با تعیین سیستم مختصات کشوری و زمین مرجعی و انتخاب نقاط کنترل و راهنما در نقشههای استانی و پیدا کردن مختصات آن نقاط در نقشه سراسری ایران، هر یک از نقشههای استانی مربوطه در محل جغرافیایی خود قرار گرفت و نقشه قلمرو بیابانهای اقلیم شناسی ایران تهیه و ترسیم شد. به استناد نقشه تهیه شده 700991 کیلومتر مربع معادل 5/42 درصد از مساحت ایران را بیابانهای اقلیمشناسی در بر میگیرند.
کلیدواژه‌ها
بیابان؛ اقلیم‌شناسی؛ GIS؛ ایران
عنوان مقاله [English]
Determination of climatological deserts in Iran
نویسندگان [English]
Mohammad Khosroshahi¹؛ Mohammad taghi khashki²؛ Tahereh Ensafi Moghaddam³



چکیده [English]
Many climatology scientist adopted temperature and precipitation among all climatic parameters to identify desert regions from non-desert areas. There is no one definition of a desert that is accepted by all. The boundaries of a desert change radically depend on the variance in the range of proposed criteria definition accepted. Thus this study was carried out to identify the boundaries of a desert territory from non-desert regions using climatic data such as total precipitation, average intensity of daily precipitation, annual average temperature and evaporation together with the coefficient of variance and seasonal concentration. For each climatic factor a digital map was produced for all studied provinces using Geographical Information System (GIS). By overlaying all digitized climatic factors a transitional strip of boundary was recognized and then its accuracy was checked with field data and topographic map. Based on this boundary strip, three zones were recognized as 1- true desert zone located inside the strip of boundary.2- non-desert area, outside of the boundary and 3-Semi-true desert zone located in the boundary strip itself. It was concluded that true or natural desert that known as climatology desert are 700991 km² or 42.5 % of the Iran map.
کلیدواژه‌ها [English]
desert, climatology, GIS, Iran


آمار تعداد مشاهده مقاله: 732 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 729

Journal Management System. Designed by sinaweb.

آمار

قلمرو بیابانهای اقلیم شناسی ایران