| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,074 |
| تعداد مقالات | 34,301 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,138,820 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,044,441 |
تأثیر کاربرد کود زیستی فسفری و تراکم بوته بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum copticum L.) | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 16، دوره 30، شماره 3 - شماره پیاپی 65، مرداد 1393، صفحه 496-509 اصل مقاله (502.81 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2014.7685 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس نیکوپور* 1؛ کامکار جایمند2؛ محمدتقی درزی3؛ فرهاد رجالی4 | ||
| 1دانشجوی کارشناس ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن | ||
| 2دانشیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| 3استادیار، گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن | ||
| 4استادیار، گروه بیولوژی خاک، مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور | ||
| چکیده | ||
| به‌منظور بررسی کارایی کود زیستی فسفری و تراکم بوته بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum copticum L.)، پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در بهار سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عامل کود زیستی فسفری در چهار سطح (شاهد (عدم تلقیح)، بذرمال، سرک و بذرمال و سرک) و عامل تراکم بوته در سه سطح (250000، 125000، 83000 بوته در هکتار) بودند. صفات مورد بررسی شامل درصد اسانس، عملکرد اسانس، درصد تیمول، درصد ترپینولن و درصد پارا-سیمن در روغن فرّار بودند. نتایج نشان داد که تأثیر کود زیستی فسفری بر صفات مورد بررسی در سطح 1% معنی‌دار شد، به‌طوری که بیشترین مقادیر درصد اسانس (34/4%) و عملکرد اسانس (12/143 کیلوگرم در هکتار) در تیمار دو بار تلقیح (بذرمال و سرک) و درصد تیمول (9/33%) در تیمار بذرمال، درصد ترپینولن (5/41%) در تیمار دو بار تلقیح (بذرمال و سرک) و درصد پارا-سیمن (2/23%) در تیمار سرک بدست آمد. اثر تراکم بوته بر صفات مورد بررسی در سطح 1% معنی‌دار شد. به‌طوری که بیشترین مقادیر درصد اسانس (1/4%) در تیمار 83000 بوته در هکتار، عملکرد اسانس (07/104 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 250000 بوته در هکتار، درصد تیمول (4/37%) در تیمار 125000 بوته در هکتار، درصد ترپینولن (5/44%) در تیمار 83000 بوته در هکتار و درصد پارا-سیمن (9/23%) در تیمار 83000 بوته در هکتار بدست آمد. از طرفی اثرات متقابل معنی‌داری نیز بر درصد اسانس (37/5%)، عملکرد اسانس (5/149 کیلوگرم در هکتار)، درصد تیمول (40%)، درصد ترپینولن (1/49%) و درصد پارا-سیمن (6/25 %) مشاهده گردید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زنیان (Trachyspermum copticum L.)؛ کود زیستی فسفری؛ تراکم بوته؛ اسانس؛ تیمول | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Biological effects of phosphorus fertilizer application and plant density on the quantity and quality of medicinal plant essential oils in Ajowan (Trachyspermum copticum L.) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| A. Nikoupour1؛ K. Jaimand2؛ M.T. Darzi3؛ F. Rejali4 | ||
| 1MSc. Student, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Roudehen Branch, Iran | ||
| 2Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran | ||
| 3Department of Agronomy, Islamic Azad University, Roudehen Branch, Iran | ||
| 4Research Institute of Soil and Water, Karaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In order to evaluate the performance of biological phosphorus fertilizer and plant density on the quantity and quality of essential oils in Ajowan (Trachyspermum copticum L.), this research was performed as a two factors factorial experiment in a randomized complete block design with three replications at the research field of the Research Institute of Forests and Rangelands in spring 2010. The treatments consisted of four levels of the phosphorus bio-fertilizer (Control (non-inoculated) seed soaked with liquid fertilizer, soluble fertilizer to the plants and seed soaked with liquid fertilizer & soluble fertilizer to the plants) and three levels of density (250000, 125000, 83000 plants per hectare). The studied characteristics included essential oil percentage, oil yield, percentage of thymol, terpinolene and p-cymene were in volatil oils. Results showed that the effect of bio-fertilizer phosphorus on the studied characteristics were significant at 1% , so that the highest amounts of oil percentage (4.34%) and oil yield (143.12 kg per hectare) were obtained in double inoculation treatment (seed soaked with liquid fertilizer & soluble fertilizer to the plants). In addition, the highest percentages of thymol (33.9%), terpinolene (41.5%), and p-cymene (23.3%) were obtained in the treatments of seed soaked with liquid fertilizer, double inoculation treatment, and soluble fertilizer, respectively. The effect of plant density on the studied characteristics was significant at 1% level of significance, so that the highest amounts of oil percentage (4.1%), oil yield (104.07 kg ha-1), thymol (37.4%), terpinolene (44.5%) and p-cymene (23.9%) were obtained in plant density treatments of 83000, 250000, 125000, and 83000 plants per hectare, respectively. However, significant interaction effects were also observed on oil percentage (5.37%), oil yield (149.5 kg per hectare), percentage of thymol (40%), percentage of terpinolene (49.1%) and percentage of para-cymene (25.6%). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ajowan (Trachyspermum copticum L.), biological phosphorus fertilizer, plant density, essential oil, Thymol | ||
| مراجع | ||
|
- آستارایی، ع. و کوچکی، ع. 1375. کاربرد کودهای بیولوژیکی در کشاورزی پایدار (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 168 صفحه. - اکبری‌نیا، ا. و فرج‌الهی، ا.، 1380. بررسی مراحل فنولوژیکی تعدادی از گیاهان دارویی در شرایط قزوین. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 8: 25-17. - برومند رضازاده، ز.، 1384. اثر تاریخ کاشت و تراکم گیاهی بر خصوصیات مرفولوژیک و درصد اسانس گیاه دارویی زنیان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد. - توکلی صابری، م.، 1366. گیاهان دارویی. انتشارات روزبهان، 237 صفحه. - حاج سیدهادی، س.م.، خدابنده، ن.، درزی، م.ت. و یاسا، ن.، 1380. بررسی اثرات زمان کاشت و تراکم گیاه بر روی مقدار اسانس و کامازولن در گیاه دارویی بابونه. همایش ملی گیاهان دارویی ایران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 26-24 بهمن: 119. - صالح راستین، ن.، 1380. کودهای بیولوژیک و نقش آنها در راستای نیل به کشاورزی پایدار: 54-1. در: خاوازی، ک. و ملکوتی، م.ج.، (تدوین و تألیف). ضرورت تولید صنعتی کودهای بیولوژیک در کشور: مجموعه مقالات. نشر آموزش کشاورزی، 610 صفحه. - نقدی‌بادی، ح.، یزدانی، د.، نظری، ف. و ساجد، م.ع.، 1381. تغییرات فصلی عملکرد و ترکیبات اسانس آویشن در تراکم‌های مختلف کاشت. گیاهان دارویی، 5: 56-51. - Abdelaziz, M.E., Hanafy Ahmad, A.H. Shaaban, M.M. and Pokluda, R., 2005. Fresh weight and yield of lettuce as affected by organic manure and biofertilizers. Conference of Organic Farming, Czech University Agriculture, Czech Republic, 25-29 July: 212-214. - Adams, R.P., 1989. Identification of Essential Oils by ion Trap Mass Spectroscopy. Academic Press, New York, 302p. - Bali, A.S., Sidhu, B.S. and G.S. Randhawa, 1992. Effect of row spacing and nitrogen on nitrogen uptake, content and quality of dill (Anethum graveolens). Indian Journal of Agronomy, 37(3): 633-634. - Bhati, D.S., 1988. Effect of nitrogen application and row spacing on coriander (Coriandrum sativum L.) production under irrigated condition in semi arid Rajasthan. Indian journal of Agriculture science, 58(7): 568-569. - Bist, L.D. Kewalanand, P.C.S. and Sobaran, S., 2000. Effect of planting geometry and N levels on growth, yield and quality of European dill (Anethum graveolens Linn.). Indian Journal of Horticulture, 57(4): 351-355. - Darzi, M.T., Ghalavand, A., Rejali, F. and Sefidkon, F., 2006. Effects of Biofertilizers Application on Yield and Yield Components in Fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(4): 276-292. - Darzi, M.T., Ghalavand, A. and Rejali, F., 2009. The effects of biofertilizers application on N, P, K assimilation and seed yield in fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 25(1): 1-19. - Davies, N.W., 1990. Gas chromatographic retention index of monoterpenes and sesquiterpenes on methyl silicon and carbowax 20M phases. Journal of Chromatography A, 503: 1-24. - Ghosh, D., Roy, K. and Malik, S.C., 1981. Effect of fertilizers and spacing on yield and others characters of black cumin (Nigella sativa L.) West Bengal. Indian agriculturist, 5(3): 191-197. - Gupta, M.L., Prasad, A., Ram, M. and Kumar, S., 2002. Effect of the vesicular-arbuscular mycorrhizal (VAM) fungus Glomus fasciculatum on the essential oil yield related characters and nutrient acquisition in the crops of different cultivars of menthol mint (Mentha arvensis) under field conditions. Bioresource Technology, 81: 77-79. - Gyneshwar, P., Naresh Kumar, G., Parekh, L.J. and Poole, P.S., 2002. Role of soil microorganisms in improving nutrition of plants. Plant and Soil, 245: 83-93. - Hazarika, D.K., Taluk Dar, N.C., Phookan, A.K., saikia, U.N., Das, B.C. and Deka, P.C., 2000. Influence of vesicular arbascular mycorrhizal fungi and phosphate solubilizng bacteria on nursery establishment and growth of tea seedling in Assam. Symposium no. 12, Assam Agricultural University, Jorhat-Assam, India, 5-7 November: 241.
- Kapoor, R., Giri, B. and Mukerji, K.G., 2004. Improved growth and essential oil yield and quality in Foeniculum vulgare Mill. on mycorrhizal inoculation supplemented with p-fertilizer. Bioresource Technology, 93(3): 307-311. - Kapoor, R., Giri, B. and Mukerji, K.G., 2002. Glomus macrocarpum: a potential bioinoculant to improve essential oil quality and concentration in dill (Anethum graveolens L.) and carum (Trachyspemum ammi (Linn.) Sprague). World Journal of Microbiology and Biotechnology, 18(5): 459-463. - Kumar, V. and Singh, K.P., 2001. Enriching vermicompost by nitrogen fixing and phosphate solubilizing microorganisms. Bioresource Technology, 76(2): 173-175. - Letchamo, W., Xu, H.L. and Gosselin, A., 1995. Photosynthetic potential of Thymus vulgaris selections under two light regimes and three soil water levels. Scientia Horticulturae, 62: 89-101. - Mahfouz, S.A and Sharaf-Eldin, M.A., 2007. Effect of mineral vs. biofertilizer on growth, yield and essential oil content of fennel (Foeniculum vulgar Mill.). International Agrophysics, 21(4): 361-366. - Morteza, E., Akbari, GH.A., Modares Sanavi, S.A.M., Foghi, B., Abdoli, M. and Aliabadi Farahani, H., 2009. The effect of sowing date and planting density on the essential oil content and composition of Valeriana officinalis L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 25(2): 272-282. - Narula, N., Kumar, V. and Behl, R.K., 2001. Effect of phosphate solubilizing strains of Azotobacter chroococcum on yield traits and their survival in the rhizosphere of wheat genotypes under field conditions. Acta Agronomica Hungarica, 49(2): 141-149. - Pop, G., Pirsan, P., Matecoc-sirb, N. and Mateoc, T., 2007. Influence of technological elements on yield quantity and quality in marigold (Calendula officinalis L.) cultivated in conditions of Timisoara. 1st international Scientific Conference on Medicinal, Aromatic and Spice Plants, Nitra, Slovakia, 5-6 December: 20-23. - Ratti, N., Kumar, S., Verma, H.N. and Gutam, S.P., 2001. Improvement in bioavailability of tricalcium phosphate to Cymbopogon martinii var. motia by rhizobacteria, AMF and Azospirillum inoculation. Microbiological Research, 156(2): 145-149. - Shalaby, A.S. and Razin, A.M., 1994. Dense cultivation and fertilization for higher yield of thyme (Thymus vulgaris). Journal of Agronomy and Crop Science, 168(4): 243-248. - Shibamoto, T., 1987. Retention indices in Essential oil analysis: 259-274. In: Sandra, P. and Bicchi, C., (Eds.). Capillary Gas Chromatography in Essential Oils Analysis. Dr. Alferd Huethig Verlag, New York, 435p.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,070 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,105 |
||