| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,081 |
| تعداد مقالات | 34,377 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,001,542 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,922,131 |
عملکرد ماده خشک، اسانس و برخی صفات مهم رشدی ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.) در پاسخ به تراکم بوته و مقادیر مختلف نیتروژن | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 12، دوره 30، شماره 2 - شماره پیاپی 64، خرداد 1393، صفحه 299-308 اصل مقاله (235.41 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2014.6207 | ||
| نویسندگان | ||
| نرجس خاتون کازرانی1؛ محمدجمال سحرخیز* 2؛ جمال جوانمردی3؛ بهرام حیدری4؛ مهروز رضایی5؛ پرویز بیات1 | ||
| 1کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، برازجان | ||
| 2دانشیار، بخش علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، | ||
| 3دانشیار، بخش علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز | ||
| 4استادیار، بخش زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز | ||
| 5دانشجوی دکترا، بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.) گیاهی دارویی، معطر و متعلق به تیره نعناییان (Lamiaceae) است. به‌منظور دستیابی به مناسبترین تراکم بوته و میزان کود مصرفی نیتروژن در راستای افزایش میزان اسانس و عملکرد ماده خشک این گیاه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر در سال 89-88 انجام شد. در این پژوهش تراکم (D) در چهار سطح 1/12، 8/14، 19 و 6/26 بوته در مترمربع و مقدار نیتروژن خالص (N) در سه سطح 0، 50 و100 کیلوگرم در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله تمام گل، پارامتر‌های رشدی مانند تعداد و طول شاخساره، تعداد و طول گل‌آذین، ماده تر و خشک شاخساره و مقدار اسانس و عملکرد آن اندازه‌گیری شد. همچنین استخراج اسانس به روش تقطیر با آب توسط دستگاه اسانس‌گیر کلونجر انجام گردید. طبق نتایج بدست آمده اثر تراکم بوته و میزان نیتروژن بر ماده تر و خشک شاخساره، طول شاخه، طول و تعداد گل‌آذین، میزان اسانس و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. اگرچه تعداد شاخه جانبی، ارتفاع بوته، وزن تر تک بوته، میزان نیتروژن ریشه، میزان نیتروژن اندام هوایی، ماده خشک ریشه، میزان کلروفیل و سطح برگ تحت تأثیر تراکم بوته یا مقدار نیتروژن قرار نگرفت، اما اثرات متقابل آنها بر کلیه صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. بیشترین میانگین ماده تر و خشک، طول و تعداد گل‌آذین، طول و تعداد شاخه، درصد اسانس و عملکرد اسانس در تراکم‌های 8/14 تا 19 بوته در مترمربع و با مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار حاصل گردید. البته میزان اسانس تحت تیمارهای مورد بررسی در پژوهش حاضر بین 6/0 تا 1/1% در نوسان بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.)؛ اسانس؛ تراکم بوته؛ نیتروژن؛ عملکرد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Changes in the herb yield, essential oil and some important growth parameters of holly basil (Ocimum sanctum L.) in response to different plant densities and nitrogen levels | ||
| نویسندگان [English] | ||
| N. Kazerani1؛ M.J. Saharkhiz2؛ J. Javanmardi3؛ B. Heidari4؛ M. Rezaei5؛ P. Bayat1 | ||
| 1Research Center for Agriculture and Natural Resources, Borazjan, Bushehr, Iran | ||
| 2Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran | ||
| 3Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran | ||
| 4Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran | ||
| 5PhD. Student, Department of Soil Sciences, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Holy basil (Ocimium sanctum L.) is a medicinal and aromatic plant belonging to Lamiaceae family. This study was conducted to determine the most suitable plant density and nitrogen fertilizer rate to improve the qualitative and quantitative traits of Holy basil. The experiment was a randomized complete block design in a factorial arrangement with two factors and four replications. The factors were plant density (D) at 26.6, 19, 14.8, and 12.1 plant per m2, and nitrogen (N) at three levels of 0, 50 and 100 kg/ha. At full flowering stage, plant height, shoot number and length, inflorescence length, fresh and dry weights of shoots and roots, and essential oil content and yield were measured. According to the results, the plant density and nitrogen treatments had significant effects (P≤0.05) on fresh and dry matter weights, secondary shoot length, essential oil content and yield, and the number of inflorescences. However, the studied treatments did not affect the number of branches, plant height, and root and shoot, root dry matter, chlorophyll content and leaf area. The interaction effects of row spacing and nitrogen levels on all traits with the exception of chlorophyll content and leaf area were significant (P≤0.05). The highest amounts of fresh and dry matter weights, shoot length, number of inflorescences, essential oil content and yield were obtained in 14.8 plant per m2 with application of 50 kg N/ha. Essential oil contents (w/w%) varied between 0.6-1.1%. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ocimum sanctum L, essential oil, plant density, nitrogen, Crop yield | ||
| مراجع | ||
|
- اکبری‌نیا، ا.، دانشیان، د. و محمدبیگی، ف.، 1385. اثر کود نیتروژن و تراکم بر عملکرد بذر، اسانس و روغن گیاه گشنیز. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 22(4): 419-410. - دادمان، ب.، امیدبیگی، ر. و سفیدکن، ف.، 1386. تأثیر نیتروژن بر مقدار و اجزای تشکیل دهنده اسانس گیاه جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.). فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 23(4):490-484. - دادوند سراب، م.ر.، نقدی بادی، ح.، نصری، م.، مکی‌زاده تفتی، م و امیدی، ح.، 1385. تغییرات میزان اسانس و عملکرد گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) تحت تأثیر تراکم بوته و کود نیتروژن. گیاهان دارویی، 7(27): 69-61. - میرحیدر، ح.، 1372. معارف گیاهی (جلد اول). نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 557 صفحه. - Arabaci, O. and Bayram, E., 2000.The effect of nitrogen fertilization and plant densities on some agronomic and technologic characteristic of Ocimum basilicum L. (basil). Journal of Agronomy, 3(4): 255-262. - Dufault, R.J., Rushing, J., Hassell, R., Merle Shepard, B., McCutcheon, G. and Wared, B., 2003. Influence of fertilizer on growth and marker compound of field-grown Echinacea species and feverfew. Scientia Horticulturae, 98: 61-69. - Elgendy, S.A., Hosni, A.M., Ahmed, S.S., Omer, E.A. and Reham, M.S., 2001. Variation in herbage yield and oil composition of sweet basil (Ocimum basilicum L.) var." Grande verde" grown organically in a newly in reclaimed land in Egypt. Arab Universities Journal of Agriculture Science, 9(2): 915-33. - Fonseca, J.M., Rushing, J.W., Rajapakse, N.C., Thomas, R.L. and Riley, M.B., 2006. Potential implications of medicinal plant production in controlled environments: the case of Feverfew (Tanacetum parthenium). HortScience, 41(3): 531-535. - Gill, B.S. and Randhawa, G.S., 2000. Effect of different row and plant spacing on yield and quality of French basil oil. Journal of Research Punjab Agriculture University, 36(3-4): 191-193. - Golcz, A., Politycka, B. and Seidler-Lozykowska, K., 2006. The effect of nitrogen fertilization and stage of plant development on the mass and quality of sweet basil leaves (Ocimum basilicum L.). Herba Polonica, 52: 22-30. - Kothari, S.K., Bhattacharya, A.K. and Ramesh, S., 2004. Essential oil yield and quality of methyl eugenol rich Ocimum sanctum L.f. (syn. O. sanctum L.) in south India as influenced by method of harvest. Journal of Chromatography A, 1054(1-2): 67-72. - Marschner, H., 1986. Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press, London, 645p. - Meneghini, A., Pocceschi, N., Venanzi, G. and Tomaselli Palladini, B., 1998. Effect of nitrogen fertilization on photosynthetic rate, nitrogenous metabolites and b-asarone accumulation in triploid Acorus calamus L. leaves. Flavour and Fragrance Journal, 13(5): 319-323. - Prakash, P. and Gupta, N., 2005. Therapeutic uses of Ocimum sanctum Linn (Tulsi) with a note on eugenol and its pharmacological actions: a short review. Indian, Journal of Physiological Pharmacology, 49(2): 125-131. - Saharkhiz, M.J., Ghani, A. and Khayat, M., 2009. Changes in essential oil composition of Clary sage (Salvia sclarea L.) aerial parts during its phenological cycle. Journal of Medicinal and Aromatic Plant Science and Biotechnology, 3(1): 90-93. - Saharkhiz, M.J., Smaeili, S. and Merikhi, M., 2010. Essential oil analysis and phytotoxic activity of two ecotypes of Zataria multiflora Boiss growing in Iran. Natural Product Research, 24(17): 1598-1609. - Santos, B.M., Dusky, A., Morales Payan, J.P and Stall W.M., 1998. Effects of nitrogen and gibberllic acid combinations on basil growth. Soil and Crop Science Society of Florida, 57: 99-101. - Sen, P., 1993. Therapeutic potential of Tulsi: from experience to facts. Drugs News and Views, 1(2): 15-21. - Sifola, M.I. and Barbieri, G., 2006. Growth, yield and essential oil content of three cultivars of basil grown under different nitrogen. Scientia Horticulturae, 108(4): 408-413. - Sundharaiaya, K., Ponnuswamy, V. and Velmurugan, V., 2003. Effect of FYM, sulphur and different nitrogen sources on herbage and seed yield of sweet Basil (Ocimum basilicum). South Indian Horticulture, 51(1/6): 93-95. - Thakur, A., Kantishree, D. and Rawat, A. K., 2011. Response of organic and inorganic plant nutrient sources on sweet basil (Ocimum basilicum) for sub tropical region. Plant Archives, 11(1): 253-255. - Tamolwan, S., Na Ayutthaya, W.D., Songsak, T. and Rattanamahaphoom, J., 2008. Anti-lipidemic actions of essential oil extracted from Ocimum sanctum L. leaves in rats fed with high cholesterol diet. Journal of Applied Biomedicine, 7: 45-53. - Vani, S.R., Cheng, S.F. and Chuah, C.H., 2008. Comparative study of volatile compounds from genus Ocimum (report). American Journal of Applied Sciences, 6(3): 523-528. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,117 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,259 |
||