| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,029 |
| تعداد مقالات | 33,889 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,265,003 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 61,012,201 |
معرفی سه گونه علوفه ای Prangos latiloba Korov.، Convolvulus commutatus Boiss و Stachys trinervis Aitch. & Hemsl. در مراتع استان خراسان شمالی | ||
| تحقیقات مرتع و بیابان ایران | ||
| مقاله 11، دوره 20، شماره 1، خرداد 1392، صفحه 145-160 اصل مقاله (559.29 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijrdr.2013.3005 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد جنگجو* 1؛ فریدون ملتی2؛ زهره آتشگاهی3؛ مجید وطن پور4 | ||
| 1دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2مربی، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3دانشجو دکتری اکولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 4دانشجو دکتری بوم شناسی کشاورزی، گروه زراعت، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| اکولوژی فردی سه گونه Prangos latiloba Korov. (جاشیر گچدوست)، Convolvulus commutatus Boiss. (پیچک سرسان) و Stachys trinervis Aitch. & Hemsl. (سنبلهای سهرگهای) در مراتع میانبند استان خراسان شمالی بررسی شد. این گیاهان از منابع مهم تولید علوفه بهویژه در اراضی دارای سازند شیل هستند. محدوده گسترش جغرافیایی، توپوگرافی، سازند زمینشناسی، خاکشناسی و شرایط اقلیمی سایتهای محل رویش بررسی شد. مراحل فنولوژی طی 2 سال بازدید صحرایی ثبت گردید. پنج شاخص اصلی کیفیت علوفه شامل پروتئین خام، دیواره سلولی منهای همیسلولز، همیسلولز و لیگنین، درصد ماده خشک و درصد خاکستر اندازهگیری شد. براساس نتایج، گیاه سنبلهای بیشتر در مراتع میانبند استان و در انواع سازندهای کنگلومرا، ماسهسنگ و شیل و در شرایط اقلیمی مختلف از نیمهاستپ تا استپ سرد مشاهده میشود. جاشیر و پیچک در سایتهای کمتر، عمدتاً در سازندهای شیل و کنگلومرا و مناطق نیمهاستپ حضور دارد. شروع دوره رشد در هر سه گونه ابتدای فروردینماه بود. در دو گیاه جاشیر و پیچک تولید گل و بذر با شروع فصل گرما مقارن بود. ولی در گیاه سنبلهای مراحل گلدهی و بذردهی از اردیبهشت تا مردادماه بطور همزمان مشاهده شد. در طی فصل رویش، مقدار پروتئین خام کاهش اما ADF و NDF افزایش یافت، که باعث کاهش کیفیت علوفه هر سه گونه شد. در گیاه پیچک، خوشخوراکی و کیفیت بالای علوفه و چرای شدید دام و در گیاه جاشیر حمله حشره آفت و سابقه برداشت علوفه برای ذخیره زمستانی، باعث محدودیت گسترش شده بود. اما در گیاه سنبلهای دارا بودن اسانس، خشبی بودن و تولید ساقههای گلدار در دوره طولانی رشد، باعث سازگاری بیشتر به شرایط اقلیم و آسیب کمتر از چرای دام شده بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فنولوژی؛ کیفیت علوفه؛ سازگاری اقلیمی؛ جاشیر؛ پیچک؛ سنبله ای؛ شیل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Introducing three forage species, Prangos latiloba, Convolvulus commutatus, and Stachys trinervis from the Northern Khorasan Rangelands | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Jangju1؛ Fereidoon Mellati2؛ Zohreh Atashgahi3؛ Majid Vatanpour4 | ||
| 1Associate Professor, Department of Rangeland and Watershed Management, Ferdousi University, Mashhad, Iran | ||
| 2Instructor, Department of Rangeland and Watershed Management, Ferdousi University, Mashhad, Iran | ||
| 3PhD. Student in Plant Ecology, Department of Biology, Ferdousi University, Mashhad, Iran | ||
| 4PhD. Student in Crop Ecology, Department of Agronomy, Ferdousi University, Mashhad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Autecology of three range plant species, i.e. Prangos latiloba Korov., Convolvulus commutatus Boiss, Stachys trinervis Aitch., was studied in the Northern Khorasan Province. These species provide forage for the grazing livestock in the rural rangelands, especially on the sheil formations. Geographical distribution was studied, in addition to topography, soil characteristics, and climate conditions of their natural habitats. Forage quality was assessed by measuring crude protein, ADF, NDF, dry matter, and ash. S. trinervis was growing in most of the rural rangelands, on the conglomerate, sandstone and shale formations, and under the arid and semiarid climate conditions. All species started their yearly growth at early April. For P. latiloba and C. commutatus, flowering and seed ripening stages similarly occurred at the early June and early August, respectively. For S. trinervis, phenological stages were overlapped, in which flowering, seed ripening and seed shedding were simultaneously found from the early May till early September. There was a sharp reduction in crude protein and increase in ADF and NDF factors, which led to significant reduction in the forage quality of all three species. The major limiting factors on geographic distribution of C. commutatus were: its high forage palatability and quality which had led to high effect of livestock grazing. For P. latiloba the main limiting factors were seed predation by pests and herbage harvesting by farmers. On the other hand, higher distribution of S. trinervis was due to having higher essences, lower palatability, overlap of phonological stages, and probably higher adaptation to climate and soil conditions. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| phenology, forage quality, climatic adaptation, shale | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,255 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,564 |
||