گرچه کمبود آب در سالیان گذشته در کل کشور یک مسئله مهم بوده اما در سالهای اخیر بهواسطه خشکسالی های اتفاقافتاده، این مسئله به مهمترین مشکل کشور تبدیل شده است که در استانهای مختلف کشور از جمله: استان همدان بهوضوح قابل مشاهده می باشد. کمبود آب باعث می شود که نیاز به مدیریت بهتر آب و بهینه سازی مصرف آب در سطح مزارع و باغات، بیش از پیش احساس شود. یکی از مؤثرترین راهکارهای مقابله با بحران آب و افزایش کمی و کیفی تولیدات در بخش کشاورزی، توجه جدی به میزان مصرف آب و استفاده بهینه از آن با اعمال روشها و سیاست های مناسب می باشد. استفاده از روشهای آبیاری نوین، اعمال کمآبیاری مناسب و ... میتواند در مناطق مختلف و بهویژه در مناطق خشک و نیمه خشک (مانند: استان همدان) باعث کاهش آب مصرفی و بهینه سازی آن و بالا بردن راندمان کاربرد آب در سطح مزارع و باغها شود (5).
از طرفی بهطور میانگین در سال زراعی 01-1400 سطح زیرکشت و عملکرد سیبزمینی در مزارع استان همدان بهترتیب 21,458 هکتار و 40 تن در هکتار بوده که از نظر سطح زیرکشت، استان همدان در بین سایر استانهای کشور رتبه اول را بهخود اختصاص داده است (1).
بنابراین تلاش برای افزایش عملکرد محصول سیبزمینی و کسب سود بیشتر از یک سو و استفاده بهینه از آب از سوی دیگر، ایجاب میکرد که در راستای ارزیابی وضعیت میزان آب مصرفی نسبت به مقدار آب مورد نیاز این محصول در مزارع سیبزمینی استان همدان، مقایسهای انجام شده و نتیجه برای استفاده عموم کشاورزان و متولیان امر در اختیار آنها قرار داده شود. بدیهی است که پیشنیاز هرگونه اقدام عملی از سوی کشاورزان و توصیههای کارشناسی درخصوص اصلاح مقدار حجم آب مصرفی در مزارع سیبزمینی برای رسیدن به حجم آب مصرفی بهینه، دانستن وضع موجود در شهرستانهای استان همدان میباشد.
لذا برای رسیدن به اهداف بالا، ابتدا میزان آب آبیاری اعمالشده از سوی کشاورزان (آب مصرفی) بهوسیله تکمیل پرسشنامه (بهکمک زارعین و کارشناسان) و همچنین رجوع به مطالعات گذشته در شهرستانهای استان همدان، برآورد و با میزان آب مورد نیاز محصول سیبزمینی (نیاز ناخالص آبیاری محاسباتی) مورد مقایسه قرار گرفت. سپس با مشخص شدن مقدار آب مصرفی در مزارع سیبزمینی، توصیههای ترویجی بهمنظور بهبود وضعیت موجود ارائه شد.