| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,036 |
| تعداد مقالات | 33,971 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,665,738 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 76,562,484 |
بررسی تاثیر درختان حاشیه رودخانه کرخه در ناحیه صحارا سندی بر ویژگی های زیستی و شیمیایی خاک | ||
| تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 اردیبهشت 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfrpr.2025.367976.1655 | ||
| نویسندگان | ||
| مهری دیناروند* 1؛ محمد متینی زاده2؛ صبا پیرو3؛ سید موسی صادقی4 | ||
| 1دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران | ||
| 2دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 3استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران | ||
| 4استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: خاک به عنوان یکی از ارکان اکوسیستم نقش عمده‌ای در ایجاد، تغییر و تنوع گونه‌های جنگلی داشته و از طرفی تیپ گیاهی نیز نقش قابل توجهی در تغییر و تحول ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک‌ها دارد. بنابراین نباید تغییرات تیپ‌های گیاهی و ویژگیهای خاک را از یکدیگر منفک دانست. از آنجا که تخریب جنگل با تخریب خاک شروع میشود؛ شناخت ویژگیهای خاک در جهت حفظ سلامت و عملکرد آن برای مدیریت پایدار مناطق جنگلی امری حیاتی است. این پژوهش به‌عنوان فاز اول پایش درازمدت روند تغییرات ویژگیهای بیولوژیک، فیزیکی و شیمیایی خاک در توده‌های جنگلی و درخت‌زارهای ناحیه صحارا سندی طراحی و صورت گرفت. مواد و‌‌روش‌ها: در این پژوهش قطعه‌نمونه‌های ثابت، با جهت جغرافیایی یکسان در بیشه‌های خودرو کنار رودخانه کرخه پیاده‌سازی شدند. در هر قطعه‌نمونه از زیر تاج گونه درختی غالب در فاصله میان تنه تا لبه انتهایی تاج در جهت شرق بهطور تصادفی 15 نمونه خاک از عمق صفر تا 15 سانتیمتر برداشت شد. برای نمونه شاهد نیز در خارج از تاج‌پوشش و محلی که بیشه وجود نداشت، بهطور تصادفی 15 نمونه خاک از عمق صفر تا 15 سانتیمتر برداشت شد. در آزمایشگاه مشخصه‌های فیزیکی و شیمیایی شامل بافت خاک، درصد مواد آلی، pH، هدایت الکتریکی، فسفر، پتاسیم، منیزیم، آهن، روی و مس و نیز مشخصه‌های زیستی خاک شامل تنفس پایه، تنفس برانگیخته، زی‌توده میکروبی و پتانسیل نیتریفیکاسیون اندازه‌گیری شدند. بعد از بررسی نرمال بودن داده‌ها، از آزمون‌های تی مستقل و من‌ویتنی برای بررسی معنی‌دار بودن اختلاف مشخصه‌های خاک بین زیر و بیرون از تاج درختان استفاده شد. همبستگی بین مشخصه‌های خاک نیز با استفاده از آزمون‌های پیرسون و اسپیرمن بررسی گردید. نتایج و‌یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد میزان تنفس پایه و تنفس برانگیخته در خاک زیرتاج درختان گز و پده بیشتر از بیرون از تاج درختان است اگرچه در خصوص تنفس پایه این مقدار معنی‌دار نبود، ولی برای تنفس برانگیخته این اختلاف معنی‌دار مشاهده شد. مقدار زی‌توده میکروبی و پتانسیل نیتریفیکاسیون در منطقه شاهد (خارج از تاج‌پوشش درختان) بیشتر بود، که این اختلاف برای زی‌توده میکروبی در سطح 99 درصد معنی دار و برای شاخص پتانسیل نیتریفیکاسیون معنی‌دار نشان داده نشد. میزان هدایت الکتریکی، عناصر شیمیایی (فسفر، پتاس، آهن، روی، منیزیم و مس)، درصد مواد آلی و pH نیز در خاک زیرتاج درختان با سطح معنی‌داری 99 درصد بیشتر از منطقه شاهد بود. نتیجه گیری: یافته‌های کلی پژوهش نشان داد، بالا بودن میزان عناصر شیمیایی و مواد آلی در خاک زیرتاج درختان نسبت به شاهد سبب افزایش تنفس پایه و برانگیخته شده است. با این وجود احتمال می‌رود تنشهای محیطی از جمله بالا بودن درجه شوری سبب کاهش تنفس میکربی در خاک زیر تاج نسبت به منطقه شاهد شده است. با توجه به تأثیر مثبت و معنی‌دار درختچه گز روی افزایش تنفس برانگیخته و ترسیب کربن، حفظ و احیاء این گونه بومی با ارزش در رویشگاه طبیعی آن در اولویت است اما باید در نظر داشت این گیاه به دلیل ترشح نمک از غدد ترشحی سبب افزایش هدایت الکتریکی (شوری) خاک میشود، بنابراین می‌بایست در بیشه‌زارهای طبیعی پده که به دلیل قطع درختان و بویژه آتش‌سوزی تخریب یافته‌اند، از توسعه و غالبیت گونه گز به صورت مهاجم ممانعت کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیشه‌های خودرو؛ تنفس پایه؛ تنفس برانگیخته؛ بیولوژی خاک؛ گونه گز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating the Impact of trees of Karkheh River in Sahara Sindian area on Soil Biological and Chemical Characteristics | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mehri Dinarvand1؛ Mohammad Matinizadeh2؛ Saba Peyrov3؛ Seyed Mosa Sadeghi4 | ||
| 1Associate Prof., Forests and Rangelands Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization(AREEO), Ahvaz, Iran | ||
| 2Associate Professor, Forest and Rangeland Research Institute, AREEO, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Prof., Forests and Rangelands Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization(AREEO), Ahvaz, Iran | ||
| 4Assistant Professor, Forest and Rangeland Research Institute, AREEO, Tehran, Iran | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Woodlands, Stimulated respiration, Soil biology, Tamarix | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 83 |
||