| تعداد نشریات | 285 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شماره‌ها | 3,086 |
| تعداد مقالات | 34,442 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,905,855 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 79,346,686 |
بررسی رویشگاه‌های کرفس کوهی (Kelussia odoratissima Mozaffarian) و امکان کشت و استقرار آن در خارج از عرصه‌های رویشگاهی | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 8، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 39، خرداد و تیر 1402، صفحه 47-57 اصل مقاله (1.33 M) | ||
| نوع مقاله: نامه‌های علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2023.360250.1483 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم جبلی* 1؛ علی اشرف جعفری2 | ||
| 1کارشناس ارشد پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 2استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| کرفس کوهی یا کلوس با نام علمی Kelussia odoratissima Mozaffarian متعلق به خانواده چتریان (Apiaceae)، از گیاهان دارویی، ادویه‌ای و معطر بومی ایران است که تنها در نقاط محدودی از کشور می‌روید. با توجه به اهمیّت تازه‌خوری و ادویه‌ای آن در جوامع محلی و ترکیبات دارویی آن در طب سنتی، به‌شدت در معرض برداشت بی‌رویه و مداوم قرار دارد. رویشگاه گیاه کرفس کوهی در رویشگاه طبیعی آن در منطقه طُرّه شهرستان فریدونشهر در ارتفاع 2805- 2177 متر مطالعه و بررسی شد و طی آن صفات مختلف فنولوژیک گیاه در مراحل رویشی و زایشی مثل زمان شروع رشد زایشی، ظهور ساقه گلدهنده، زمان گل‌دهی و تولید بذر طی چندین مرحله ارزیابی و پایش شدند. برای جلوگیری از خطر انقراض گیاه کرفس کوهی، آزمایش استقرار این گیاه در خارج از عرصه رویشگاهی آن طی پنج سال (1400-1396) در دو عرصه جداگانه شامل ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی البرز جنوبی (کرج) و ایستگاه تحقیقات سیراچال (حوالی کرج) به اجرا درآمد. براساس منابع بررسی‌شده کرفس کوهی گیاهی انحصاری endemic)) ایران است و رویشگاه‌های آن در معرض خطر قرار دارند. از‌این‌رو باید اقدام جدی برای حفظ، گسترش و توسعه رویشگاه‌های این گونه دارویی، خوراکی و اقتصادی به‌عمل آید. درنهایت، پیشنهادهایی در این خصوص ارائه شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کرفس کوهی؛ سازگاری؛ رویشگاه؛ رشد زایشی؛ Kelussia odoratissima Mozaffarian | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of Kelussia odoratissima Mozaffarian and Natural Habitats of the Species as well as Ex Situ Cultivation and Establishment | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Jebeli1؛ Ali Ashraf Jafari2 | ||
| 1Reserch Expert, Research Institute of Forest and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extention Organization (AREEO) | ||
| 2Professor, Research Institute of Forest and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extention Organization (AREEO), Tehran.Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Kelussia (Kelussia et al.) is one of Iran's native medicinal plants that grow only in limited places in the mid-Zagros ranges. Due to the importance of its medicinal compounds in traditional medicine, continuous harvesting of this plant has ranked it an endangered species. The species' natural habitat was monitored in the Torreh area of Fereydunshahr, Iran, at 2794 - 2805m above sea level. In the species' natural habitat, phenological traits such as time of reproductive growth, emergence of flowering stems, flowering date and seed maturity date were evaluated. To prevent the extinction and domestication of this plant, two separate experiments were conducted at South Alborz Natural Resources Research Station, Karaj, and Sirachal Research Station, at 1900m altitude, for five years (2016-2020). Reviewing the literature revealed that (Kelussia et al.) is an endemic species of Iran and some of its natural habitats suffer from quality reduction or degradation. Therefore, more effort is needed to preserve the natural habitats of these valuable pharmaceutical and edible herbal species. Finally, some recommendations were also made. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Kelussia odoratissima Mozaffarian, Adaptation, Natural Habitat, Growth period | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، خ.، امیدی، ح.، امینی‌دهقی، م. و نقدی‌بادی، ح.، 1398. مروری بر خصوصیات گیاه‌شناسی، فیتوشیمیایی و فارماکولوژی گیاه دارویی کرفس کوهی(Kelussia odoratissima Mozaff.). فصلنامه گیاهان دارویی، 18(4): 45-31.
جابرالانصار، ز.، میرلوحی، آ.، بصیری، م.، ایروانی، م.، محمدی، ر.، 1384. تجزیه و تحلیل خصوصیات سیتوژنتیک در جمعیتهای کرفس کوهی. ژنتیک نوین، 5(3): 43-35.
جابرالانصار، ز.، 1384. بررسی تنوع ژنتیکی کرفس‌کوهی با استفاده از خصوصیات کروموزومی و صفات جوانه‌زنی بذر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه صنعتی اصفهان.
جهانتاب، ا.، سپهری، ع.، مصداقی، م.، بارانی، ح. و باقری، ع.، 1394. تعیین عوامل مؤثر بر محدود شدن پراکنش گونه کرفس کوهی (Kelussia odoratissima Mozaff.) در منطقه کهگیلویه. مجله علمی و پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی، 7(22): 302-293.
جهانتاب، ا.، 1388. بررسی پراکنش و خصوصیات رویشگاهی کرفس کوهی در منطقه کهگیلویه و بویراحمد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
حشمتی، غ. ع.، یگانه بدرآبادی، ح. و قاسمی خلیل‌آباد. م.، 1395. بررسی ویژگی‌های اکولوژیکی و دارویی گیاه کلوس (Kelussia odoratissima Mozaff.). نخستین همایش ملی گیاهان دارویی معطر و ادویه‌ای، 1 اردیبهشت، گنبدکاووس، 10 صفحه.
خادمی، ک.، 1384. معرفی گیاه در حال انقراض کرفس کوهی. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان.
دیناروند، م.، 1399. فلور استان خوزستان. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 814 صفحه.
عکافی، ح.، ولیوند، م. و جنابی، ت.، 1393. توصیف آت اکولوژی، گرده‌شناسی و کروموزومی گونه کلوس‌کوهی (Kelussia odoratissima Mozaff.) در منطقه سه پستان از شهرستان فریدونشهر، از استان اصفهان. زیست‌شناسی گیاهی ایران، 19 (6): 140-125.
عموآقایی، ر. و ولیوند.، م. 1393. اثر مدت زمان سرمادهی، غلظت، نوع و زمان تیمار مواد ازته بر جوانه‌زنی و رشد دانه‌رست کرفس کوهی ( Kelussia odoratissima Mozaff.)، مجله پژوهش‌های گیاهی (مجله زیست شناسی ایران)، 27 (3): 477-465.
قاسمی‌نافچی، م.، 1394. بررسی عوامل مؤثر بر پراکنش کرفس کوهی (Kelussia odoratissima Mozaff.) در ایران. نهمین کنگره علوم باغبانی، اهواز، 8-5 بهمن ماه، 5 صفحه.
مظفریان، و.، 1386. فلور ایران، شماره 54: تیرة چتریان (Umbliferae). انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 347 صفحه.
میرطالبی.، آ.، 1388. طرح احیاء و بهره‌برداری کرفس کوهی عرف‌های کلوسه، وستگان و کاهگان. اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان.
نادری‌شهاب، م. ع.، 1389. بررسی امکان نگهداری بذر تعدادی از گونه‌های مرتعی و بیابانی در شرایط فراسرد. گزارش نهایی طرح پژوهشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور. 253 صفحه.
نجفی، ف.، کوچکی، ع.، رضوانی مقدم، پ. و راستگو، م.، 1385. بررسی خصوصیات جوانه‌زنی گیاه دارویی بومی و در حال انقراض پونه‌سای بینالودی. نشریه علمی پژوهش‌های زراعی ایران، 4(2): 385-343. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 750 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 686 |
||