| تعداد نشریات | 285 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شماره‌ها | 3,086 |
| تعداد مقالات | 34,442 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,910,555 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 79,350,038 |
موانع توسعه زراعت چوب در استان کردستان و تعیین راهبردهای مدیریتی | ||
| تحقیقات جنگل و صنوبر ایران | ||
| مقاله 2، دوره 31، شماره 3 - شماره پیاپی 93، آذر 1402، صفحه 169-185 اصل مقاله (873.54 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfpr.2023.361640.2093 | ||
| نویسندگان | ||
| مازیار حیدری* 1؛ ابوالفضل جعفری2؛ محسن کلاگری3؛ مهدی پورهاشمی4؛ بایزید یوسفی5 | ||
| 1نویسنده مسئول، استادیار، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
| 2استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 4استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 5استادیار، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: با وجود پیش‌بینی‌ها مبنی‌بر افزایش نیاز کشور به چوب برای سال‌های آینده و باتوجه‌به آغاز طرح توقف بهره‌برداری از جنگل‌های هیرکانی از سال 1399، کمبود چوب مورد نیاز صنایع چوبی کشور به یکی از مهمترین چالش‌های این حوزه تبدیل شده است. باتوجه‌به افزایش نرخ ارز، واردات چوب، تأمین‌کننده نیاز کل کشور نیست، بنابراین افزایش سطح زراعت چوب، یکی از راه‌های اصلی برای حل این مشکل است. هرچند مساحت صنوبرکاری‌ها و زراعت چوب در استان کردستان، چشمگیر نیست، اما امکان توسعه آن باتوجه‌به دریافت بارندگی مناسب و وجود رودخانه‌های فصلی و دائمی متعدد در این استان وجود دارد، بنابراین، اهمیت دارد که موانع و چالش‌های پیش‌روی توسعه زراعت چوب در استان کردستان شناسایی و مدیریت شوند. مواد و روش‌ها: این پژوهش در مورد صنوبرکاری‌های استان کردستان و راهبردهای مدیریتی توسعه آن انجام شد. پرسش‌نامه حاوی قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدهای توسعه زراعت چوب در این استان تهیه و نهایی شد. برای شناسایی و تفکیک اجزای چهارگانه قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدها، مرز استان کردستان به‌عنوان مرز سیستم درنظر گرفته شد. در این پژوهش از نمونه‌‌گیری به‌شیوه هدفمند استفاده شد و افراد صاحب نظر و متخصص مرتبط با موضوع پژوهش، انتخاب شدند. درمجموع، 60 نفر از کارشناسان اجرایی و مطلع و نقش‌آفرینان محلی (براساس فرمول کوکران با درصد خطای 10 درصد)، پرسش‌نامه تحلیل سوآت برای زراعت چوب استان کردستان را بررسی و امتیازدهی کردند. امتیازدهی با استفاده از مقیاس لیکرت (بین 1 تا 5 امتیاز) انجام شد. نتایج پرسش‌نامه و امتیازدهی ایتم‌های تحلیل سوآت در برنامه Excel وارد شدند و مجموع امتیازهای هر معیار و سپس، میانگین و وزن نسبی برای هرکدام از معیارها (زیر بخش‌‌های چهارگانه تحلیل سوآت) محاسبه شد. براساس مجموع میانگین‌های امتیازهای قوتها و ضعفها (درون‌سازمانی)، و فرصتها و تهدیدها (برون‌سازمانی)، راهبرد مدیریتی با استفاده از ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی برای زراعت چوب استان تعیین گردید. براساس راهبرد مدیریتی تعیین‌شده، اقدام به تدوین برنامه‌های راهبردی (10 تا 15 ساله) برای زراعت چوب استان کردستان شد. نتایج: براساس یافته‌های پژوهش برای توسعه زراعت چوب استان کردستان به ترتیب 16، 22، 15 و 8 قوت، ضعف، فرصت و تهدید وجود دارد. یافته‌ها نشان داد که مهمترین قوت و فرصت توسعه زراعت چوب در استان کردستان به‌ترتیب «وجود 3000 کیلومتر رودخانه‌های دائمی در استان» و«افزایش روزافزون تقاضای صنایع چوب و کاغذ به مواد اولیه چوبی» هستند. مهمترین ضعف و تهدید توسعه زراعت چوب این استان نیز به‌ترتیب «طولانی بودن دوره برداشت و برگشت سرمایه (سن اقتصادی بیشتر از هشت سال) و عدم دستیابی به درآمد در طی این مدت» و «تغییر اقلیم و کاهش در بارندگی سالانه و آب‌های سطحی» بودند. از سوی دیگر، نقش آفرینان محلی، «افزایش تقاضای چوب در استان‌های دیگر (به‌دلیل کمبود صنایع تبدیلی در استان) » را به‌عنوان مهمترین فرصت توسعه زراعت چوب عنوان کردند. براساس نتایج، راهبرد محافظه‌کارانه (با موقعیت 14/25؛ 67/19-) در ربع دوم دستگاه مختصات تأیید شد. براساس این راهبرد، چهار برنامه بلندمدت شامل: 1) پیش‌خرید تضمینی چوب به‌صورت سالانه از کشاورز حمایت، 2) حمایت و تخصیص تسهیلات توسعه زراعت چوب استان، 3) ترویج زراعت چوب و افزایش مشارکت‌های مردمی در مناطق مستعد و 4) ارتقا زیرساخت استان و توسعه صنایع مرتبط با چوب برای توسعه بهینه زراعت چوب در استان کردستان تأیید شدند. نتیجه‌گیری کلی: باتوجه‌به اهمیت توسعه زراعت چوب در استان کردستان، ضرورت دارد که در کوتاه‌مدت، برنامه‌ریزی با تأکید بر موارد زیر انجام شود: 1- احداث کارخانه وابسته به صنایع چوب (صنایع چوب و کاغذ) در شهر سنندج، 2- مشارکت تعاونی‌ها و تشکل‌های محلی در توسعه زراعت چوب استان، 3- مشارکت فنی کارشناسان منابع طبیعی در اجرای طرح‌های توسعه زراعت چوب، 4- تأسیس تعاونی‌های صنفی صنوبرکاران، 5- ایجاد امکان خرید تضمینی چوب (افزایش مشوق‌های توسعه زراعت چوب استان)، 6- برگزاری جشنواره صنوبر، 7- معرفی رویشگاه‌های مناسب برای توسعه زراعت چوب. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تسهیلات؛ راهبرد محافظه‌کارانه؛ صنوبر؛ فرصت؛ نهالستان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Overcoming challenges and formulating management strategies for wood farming development in Kurdistan Province, Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M. Haidari1؛ A. Jaafari2؛ M. Calagari3؛ M. Pourhashemi4؛ B. Yousefi5 | ||
| 1Corresponding Author, Assistant Prof., Forests and Rangelands Research Department, Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, ( AREEO), Sanandaj, Iran | ||
| 2Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 3Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 4Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 5Assistant Prof., Forests and Rangelands Research Department, Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, ( AREEO), Sanandaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Background and objectives: In light of projections indicating a growing demand for wood in the forthcoming years and the initiation of a plan to cease the exploitation of the Hyrcanian forests from 2019, the inadequacy of wood essential for the country's wood industry has emerged as a paramount challenge. The escalation in the exchange rate has rendered wood imports insufficient to cater to the nation's entire needs, underscoring the imperative to elevate wood cultivation levels as a primary solution. Despite the relatively modest expanse of poplar plantations and wood cultivation in Kurdistan province, the conducive conditions of ample rainfall and the presence of numerous seasonal and permanent rivers render it a viable area for expansion. Consequently, it becomes crucial to identify and effectively manage the obstacles and challenges impeding the development of wood cultivation in Kurdistan province. Methodology: This study focused on wood plantations and management strategies in Kurdistan province. A comprehensive questionnaire, encompassing the strengths, weaknesses, opportunities, and threats related to the development of wood farming in Kurdistan province, was meticulously prepared and finalized. The geographical boundaries of Kurdistan province served as the system's perimeter for the identification and categorization of these four key components. Employing purposeful sampling, experts well-versed in the research topic were deliberately chosen for their valuable insights. A total of 60 informed experts and local stakeholders, determined in accordance with Cochran's formula with a 10% error rate, actively participated in the review and scoring of the SWOT analysis questionnaire for wood farming in Kurdistan province, utilizing a Likert scale ranging from 1 to 5 points. The collected data, including the questionnaire results and SWAT analysis scores, were meticulously entered into an Excel program. Subsequently, total points for each item were calculated, followed by the determination of averages and relative weights for each of the four subsections of the SWAT analysis. Building on the average scores for strengths and weaknesses (internal organization) as well as opportunities and threats (external organization), the management strategy was discerned through the utilization of the Space Matrix and Strategic Action tools for wood farming in the province. This determined management strategy served as the foundation for the development of strategic plans spanning a period of 10 to 15 years, meticulously crafted to optimize wood farming in Kurdistan province. Results: According to the research findings, there are 16 strengths, 22 weaknesses, 15 opportunities, and 8 threats identified for the development of wood farming in Kurdistan province. The results highlight the most significant strength and opportunity for wood farming development in Kurdistan: "3000 kilometers of seasonal and permanent rivers in the province" and "the increasing demand from wood and paper industries for wood raw materials," respectively. Conversely, the most critical weakness and threat for wood farming in the province are identified as the "long harvest period of wood (economic age over 8 years) and the lack of income during this period" and "climate change leading to a reduction in annual rainfall and surface water." Local stakeholders emphasized that "the increase in demand for wood in other Iranian provinces (due to the lack of conversion industries in Kurdistan province)" stands out as a pivotal opportunity for the development of wood farming. Based on these findings, the conservative strategy (with a position of -19.67; 25.14) was endorsed in the second quarter of the coordinate system. Consequently, four long-term programs were formulated to optimize wood farming development in Kurdistan province: 1) Ensuring the annual pre-purchase of wood from farmers, 2) providing support and allocating facilities for the development of wood cultivation in the province, 3) promoting wood farming and increasing community participation, and 4) enhancing the province's infrastructure and fostering the growth of wood-related industries. Conclusion: Recognizing the crucial significance of advancing wood farming in Kurdistan province, it is imperative to underscore and strategically plan the following short-term initiatives: 1- Construction of a Wood Industry Factory, 2- Cooperative and Local Organization Engagement, 3- Technical Involvement of Natural Resources Experts, 4- Formation of Trade Union Cooperatives, 5- Guaranteed Wood Purchase Opportunities, 6- Wood Farming Festival, and 7- Infrastructure Enhancement and Industry Development. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Conservative strategy, facilities, nursery, opportunity, poplar | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 848 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 625 |
||