| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,029 |
| تعداد مقالات | 33,889 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,265,016 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 61,013,348 |
معرفی برخی از گیاهان بیگانه ایران و بررسی خطر تهاجم آنها | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 9، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 33، خرداد و تیر 1401، صفحه 77-85 اصل مقاله (499.1 K) | ||
| نوع مقاله: نامه‌های علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2022.356770.1421 | ||
| نویسندگان | ||
| سیما سهرابی* 1؛ عادل جلیلی2؛ اسکندر زند3؛ جاوید قرخلو4 | ||
| 1دانش‌آموخته دکتری علوم علف‌های هرز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| 2استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 3استاد، مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 4دانشیار، دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| گونه‌های بیگانه دومین عامل تهدید تنوع زیستی هستند، با پیشرفت بشر و سهولت رفت و آمد و تجارت‌های جهانی میزان ورود گونه‌های بیگانه افزایش یافته است. ایران همانند سایر کشورهای دنیا با ورود گونه‌های بیگانه روبه‌رو است. گیاهان بیگانه با ورود به منطقه جدید باعث آثار منفی بر محیط و شرایط اجتماعی- اقتصادی می‌شوند. این آثار منفی شامل اثر بر زمین‌های کشاورزی، محیط‌های آبی، حیات‌وحش، جنگل و سلامت انسان است. این گونه‌ها در بعضی موارد نیز باعث انقراض گونه‌های بومی، کاهش تنوع زیستی و همگنی اکوسیستم‌ها می‌شوند. این مطالعه با بررسی وسیع منابع، تعداد گونه‌های گیاهی بیگانه ایران را براساس وضعیت تهاجمی (در سه سطح گهگاهی، بومی‌شده و مهاجم) و نیز نحوه پراکنش آنها بررسی کرده است. نتایج نشان داد، بیش از 200 گونه گیاهی بیگانه شناسایی‌شده از مرحله اول تهاجم (ورود) عبور کرده‌اند. تعداد گونه‌های بومی‌شده بیشتر از گونه‌های گهگاهی و مهاجم بود و بیشتر آنها در مناطق دست‌کاری‌شده بشر، یافت شدند. فراوانی گیاهان بیگانه مستعد تهاجم در ایران و نبود سیستم نظارتی قوی برای ورود آنها خطر تهاجم و آثار منفی آنها را افزایش خواهد داد. برای این هدف پایش مداوم گونه‌های بیگانه، نظارت جدی بر ورود و خروج محموله‌های گیاهی در کشور و اعمال چهارچوب منظم و قوی درمورد گیاهان بیگانه در سطح کشور و استان‌ها، از ضروریات مهم برای کاهش آثار منفی تهاجم‌های زیستی گیاهی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیگانه؛ تنوع زیستی؛ سابقه تهاجم؛ وضعیت تهاجمی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Introducing some alien plants of Iran and their risk of invasion | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sima Sohrabi1؛ Adel Jalili2؛ Eskandar Zand3؛ Javid Gherekhloo4 | ||
| 1Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 2Professor, research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| 3Iranian Research Institute of Plant Protection | ||
| 4Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources | ||
| چکیده [English] | ||
| Alien species are the second threat to biodiversity. Like other countries in the world, Iran is facing the introduction of the alien species. The introduction of alien plants into the new region cause negative impacts on the environment and socio-economic conditions. These negative impacts include impact on agriculture, aquatic environments, wildlife, forests and human health. In some cases, they led to the extinction of native species, reduced genetic diversity, and homogeneity of ecosystem. The number of alien plant species in Iran was studied by literate review. Alien plants are determined based on their invasive status (at three levels: naturalized, casual, and invasive) and their spreading situation in Iran. More than 200 alien plant species that had passed the first stage of invasion (introduction) were identified. The results showed that the number of naturalized plants was more than the casual and invasive species and most of them were common in areas that were more manipulated by humans. The abundance of alien plants susceptible to invasion in Iran and the lack of a strong monitoring system for their entry will increase the risk of invasion and their negative impacts. To this reason, continuous monitoring and the application of a regular and strong framework for alien plants in the country are important necessities. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Alien, biodiversity, history of Invasion, invasion status | ||
| مراجع | ||
|
امینی، ط.، جلیلی، الف. و زارع، ح.، 1399. گونه‌های مهاجم و خطرات تهاجمی و زیستی آنها بر تنوع زیستی رویش‌های هیرکانی و معرفی گونه Ipomoea indica به‌عنوان گونه مهاجم برای اولین بار از ایران. طبیعت ایران، 5(3): 48-35.
رضایی سمنگانی، ی.، اعتمادی، ن. و نیکبخت، ع.، 1393. اثر ترینگزاپک اتیل بر پنج رقم (Zoysia matrella) در واکنش به تنش خشکی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی، 88 صفحه.
زند، الف.، باغستانی، م.ع.، شیمی، پ. و بیطرفان، م.، 1398. راهنمای علف‌کش‌های ثبت‌شده در ایران با رویکرد مدیریت مقاومت علف‌های هرز به علف‌کش‌ها. جهاد دانشگاهی (دانشگاه فردوسی مشهد)، مشهد، 68 صفحه.
سهرابی، س.، قرخلو، ج. و راشد‌محصل، م.ح.، 1396. تهاجم و گیاهان مهاجم ایران. جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد، 210 صفحه.
مظفریان، و.، 1383. درختان و درختچه‌های ایران. فرهنگ معاصر، تهران، 1045 صفحه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,702 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,809 |
||