اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات284
تعداد نشریات سازمان82
تعداد شماره‌ها3,081
تعداد مقالات34,377
تعداد مشاهده مقاله48,030,359
تعداد دریافت فایل اصل مقاله78,935,276
صادقی روش, محمد حسن. (1392). کاربرد مدل طبقه‌بندی رقومی به منظور پهنه‌بندی پتانسیل خطر فرسایش بادی، مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد. سامانه مدیریت نشریات علمی, 27(4), 593-603. doi: 10.22092/ijsr.2014.126305
محمد حسن صادقی روش. "کاربرد مدل طبقه‌بندی رقومی به منظور پهنه‌بندی پتانسیل خطر فرسایش بادی، مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد". سامانه مدیریت نشریات علمی, 27, 4, 1392, 593-603. doi: 10.22092/ijsr.2014.126305
صادقی روش, محمد حسن. (1392). 'کاربرد مدل طبقه‌بندی رقومی به منظور پهنه‌بندی پتانسیل خطر فرسایش بادی، مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد', سامانه مدیریت نشریات علمی, 27(4), pp. 593-603. doi: 10.22092/ijsr.2014.126305
صادقی روش, محمد حسن. کاربرد مدل طبقه‌بندی رقومی به منظور پهنه‌بندی پتانسیل خطر فرسایش بادی، مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1392; 27(4): 593-603. doi: 10.22092/ijsr.2014.126305

کاربرد مدل طبقه‌بندی رقومی به منظور پهنه‌بندی پتانسیل خطر فرسایش بادی، مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد

پژوهش های خاک
دوره 27، شماره 4، اسفند 1392، صفحه 593-603    اصل مقاله (1.04 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijsr.2014.126305
نویسنده
محمد حسن صادقی روش*
استادیارگروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان
چکیده
فرسایش بادی به دلیل تداوم و وسعت عمل فرسایندگی در زمان و مکان به ویژه در مناطق خشک دارای پتانسیل تخریب بالایی است. از این رو، خسارات وارد شده به منابع اقتصادی به ویژه خاک و پوشش گیاهی چشمگیر است. لذا، شناخت جامع شکل­گیری، عملکرد، مناطق تحت­تأثیر و اثرات آن ضروری است. در این راستا، این پژوهش با هدف ارائه مدلی مناسب به منظور برآورد کمی و تهیه نقشه پهنه­بندی پتانسیل خطر فرسایش بادی به انجام رسید. در ایجاد فرسایش ناشی از باد، عوامل متعددی به صورت برهم­کنش تأثیر می­گذارند، بنابراین با توجه به وضعیت منطقه مطالعاتی، به بررسی نقش شش عامل مؤثر تغییرات ارتفاع، ژئومرفولوژی، حساسیت سنگ به فرسایش بادی، تیپ­های خاک، پوشش گیاهی و کاربری اراضی پرداخته شد. به این منظور، از مدل تاکسنومی عددی توسعه­یافته که از مهمترین مدل­های درجه­بندی رتبه­ای است، استفاده شد. در چارچوب این مدل، ابتدا اقدام به تفکیک واحدهای کاری از روش ژئومرفولوژی شد. سپس، از روش تاکسنومی شدت فرسایش و شاخص­های موثر در هر واحد تعیین و در نهایت در محیط Arc View نقشه پهنه­بندی ارائه شد. نتایج حاصله نشان داد که واحدهای تپه­های ماسه­ای با پوشش­گیاهی (SDPC)،  اراضی رسی لخت (BCG) و با پوشش­گیاهی (CGPC)، به ترتیب با بیشترین ارزش کمی۷۶/0، 76/0 و ۷۷/0 در معرض فرسایش بادی خیلی شدید قرار دارند. درعین حال، ارزش کمی خطر فرسایش بادی برای کل منطقه 52/0 برآورد شد که نشان از پتانسیل شدید منطقه در وقوع فرسایش بادی دارد. به طور کلی، بر اساس لایه نهایی، 15 درصد از مساحت حوضه خضرآباد در معرض خطر زیاد (خیلی شدید) فرسایش بادی قرار دارد و با مجموع طبقه شدید فرسایش بادی نزدیک به 70 درصد منطقه را تهدید می کند.
کلیدواژه‌ها
ژئومرفولوژی؛ شاخص‌های ارزیابی؛ ماتریس داده‌ها؛ مناطق خشک
عنوان مقاله [English]
Application of Modified Numerical Taxonomy Method in Zoning of Wind Erosion Risk Potential: Case Study: Khezrabad Region, Yazd Province
نویسندگان [English]
Mohammad Hassan Sadeghi Ravesh
Assistant Professor, Department of Environment, Faculty of Agriculture, Takestan Branch, IAU
چکیده [English]
Due to its continuation and extension in time and space, wind erosion has high destructive potential, especially in arid regions, and its damage to economic resources, especially soil and vegetation, is significant. Therefore, a comprehensive understanding of wind erosion formation, performance, affected areas, and overall effects is essential. The objective of the present study was to present a suitable method for providing wind erosion hazard zoning maps. At first, the role of six effective factors on wind erosion including height changes, geomorphology, stone sensitivity to erosion, soil types, diversity and density of vegetation cover and land use were studied according to the status of the study area. For this purpose, Numerical Taxonomy Method, a rating scale method, was used. In the context of this method, facies units were selected by geomorphological method. Then, erosion intensity and effective index were determined in every unit using Taxonomy Method. Finally, the zoning map was presented in GIS based on Arc View3.2a. The results showed that sand dune units with plant coverage (SDPC), bare clay grounds (BCG), and clay grounds with plant coverage (CGPC), with the greatest quantitative values of, respectively, 0.76, 0.76 and 0.77 were prone to very intense wind erosion. In the meantime, the quantitative value of wind erosion risk for the entire region was estimated at 0.52, which indicated high potential of the region for occurrence of wind erosion. Generally, based on the final layer, 15% of the area of Khezrabad basin is prone to high risk of very intense wind erosion and threatens70% of the region with intense wind erosion.
کلیدواژه‌ها [English]
Geomorphology, Evaluation Indices, Data matrix, Arid regions
مراجع
  1. آذر، ع و ع. رجب زاده. 1381. تصمیم­گیری کاربردی (رویکردMADM ). انتشارات نگاه، تهران.
  2. احمدی، ح. 1384. ژنومرفولوژی کاربردی، بیابان و فرسایش بادی. انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
  3. اختصاصی، م ر. و ح. احمدی. 1375. روش تجربی برآورد رسوب فرسایش بادی. دومین همایش ملی بیابانزایی و روش­های مختلف بیابانزدایی، اول و دوم شهریورماه، معاونت آموزش و تحقیقات وزارت جهاد سازندگی، کرمان
  4. اختصاصی، م ر. و ح. احمدی. 1376. روش تجربی برآورد رسوب فرسایش بادی. مجله منابع طبیعی ایران. شماره 51، صفحات 13تا 25.
  5. مرکز ملی بیابانزدایی. مطالعات شناسائی کانونهای بحرانی فرسایش بادی و تعیین اولویت­های اجرایی استان یزد- شهرستان صدوق. گزارش طرح تحقیقاتی، انتشارات جهاد کشاورزی استان یزد، یزد.
  6. زهتابیان، غ ر. و م ر. جوادی. 1386. بررسی اثرات فرسایش بادی روی افزایش شدت بیابانزایی و ارائه مدل منطقه­ای بیابانزایی در حوضه ماهان. مجله پژوهش و سازندگی، شماره 73، ص. 65 تا70.
  7. صادقی روش، م ح. 1387. بررسی عوامل تأثیرگذار بیابانزایی در تخریب محیط زیست، رساله دکتری، واحد علوم و تحقیقات تهران. دانشگاه آزاد ، 395 صفحه.
  8. قهرودی تالی، م. 1383. کاربرد Arc View در ژئو مرفولوژی، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم، تهران.
  9. Azarkar, S.M., H. Ahmadi, N. Khorasani, and Karami. 2006. Investigating the relationship between wind erosion and value of animal habitats in desert areas. J. Environment Science and Technology, 2(4):387-393.
  10. Chepil, W S and N P. Woodruff. 1954. Estimation of wind erodibility of field surfaces. J. Soil and Water Conservation, 9(6): 256-265.
  11. Dong, Z., X. Wang and L. Liu. 2000. Wind erosion in arid and semi-arid China: an overview. J. Soil and Water Conservation, 55(2): 439-444.
  12. Jafari, M., M. Nasri, M. H. Shameli, M. Jafari, and M. Jafari. 2009. Management of saxaul-plot (Haloxylon sp.) lands in desert areas using GIS technique and field assessments (case stady:Aran and Bidgol region,Iran). J. Human and Social Sciences, 4(7):524-532.
  13. Lillesand, T M., and R W. Kiefer. 2000. Remote sensing and image interpretation. John Wiley & Sons, New York.
  14. Sadeghi Ravesh, M H., H. Ahmadi, G R. Zehtabian and M. Rehayi Khoram.  Development of the Numerical Taxonomy Model to Assess Desertification: An example of modeling intensity in central Iran. J. Philipp Agric Scientist, 92(2): 213- 227.
  15. Sepehr, A., A M. Hassanli, M R. Ekhtesasi and J B. Jamali. 2007. Quantitative assessment of desertification in South of Iran using MEDALUS method, J. Environmental Monitoring and Assessment, 134(2): 243-254.
  16. Woodruff, N.P, and F.H. Siddoway. 1965. A wind e rosion equation. Soil Sci. SOC. Am. Proc.,29:602-608
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 334
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 268


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب