| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,073 |
| تعداد مقالات | 34,300 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,096,348 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,004,919 |
جایگاه حفاظتی گیاه نعنای گربه بلوچستانی Nepeta balouchestanica Jamzad & Ingr. | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 16، دوره 6، شماره 6 - شماره پیاپی 31، بهمن و اسفند 1400، صفحه 151-155 اصل مقاله (412.5 K) | ||
| نوع مقاله: معرفی گونه‌های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2022.355822.1398 | ||
| نویسندگان | ||
| هادی درودی* 1؛ یوسف اجنی2؛ زیبا جم زاد3؛ عادل جلیلی4 | ||
| 1استادیارپژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان (ایرانشهر)، | ||
| 2موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| 3استاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 4رئیس موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| چکیده | ||
| نعنای گربه بلوچستانی با نام علمی Jamzad & Ingr. Nepeta balouchestanica علفی چندساله و متعلق به تیره نعنا است. این گونه، انحصاری استان سیستان و بلوچستان است و بیشتر در مناطق صخره‌ای پراکنش دارد. در این تحقیق، جایگاه حفاظتی این گونه به‌صورت میدانی و براساس سه معیار سطح تحت اشغال (AOO)، میزان حضور (EOO) و اندازه جمعیت بررسی شد. نتایج نشان داد، این گونه علاوه‌بر محل تیپ (کوه تفتان)، در 4 نقطه دیگر در کوه‌های تفتان حضور دارد. براین‌اساس، سطح تحت اشغال (AOO) و میزان حضور (EOO) به‌ترتیب برابر با 20 و 918/44 کیلومترمربع محاسبه شد. با توجه به نتایج و براساس دستورالعمل IUCN، این گونه در طبقه در بحران انقراض (CR) معرفی می‌شود. عوامل اصلی تهدیدکننده این گونه، خشک‌سالی‌های اخیر و فشار چرای دام بر این گونه است. برای حفاظت از این گونه، پیشنهاد می‌شود، رویشگاه آن توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور مورد حفاظت قرار گیرد، از شدت چرای دام در منطقه کاسته شود و استفاده پایدارتری از رویشگاه‌ها به عمل آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نعنای گربه؛ بلوچستان؛ در خطر انقراض؛ انحصاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The conservation status of Nepeta balouchestanica Jamzad & Ingr. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Darroudi1؛ Yosef Ajani2؛ Ziba Jamzad3؛ Adel Jalili4 | ||
| 1Assistant Professor., Forest and Rangelands Research Department, Baluchestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Iranshahr, Iran | ||
| 2Assistant Prof., Botany Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 3- Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| 4Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Nepeta balouchestanica is a perennial species belonging to the Lamiaceae family. This species is endemic to Sistan and Baluchestan province SE Iran, mainly restricted to rocky areas. In the present study, the conservation status of the species was assessed based on three IUCN conservation criteria and categories, including the area of occupancy (AOO), the extent of occurrence (EOO), and the size of the population. The results showed that this species was found in four localities other than the locality type (M. Taftan). The mean values of AOO and EOO were about 20 and 44.918 square kilometers, respectively. Based on these data, and according to the IUCN guideline, this species is classified as critically endangered (CR). The main threatening factors are over-grazing and consecutive drought. It is suggested that its habitat be conserved by the Forests, Range, and Watershed Management Organization, the number of livestock grazing in the region be reduced, and more sustainable use of habitats be made. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Nepeta balouchestanica, Sistan and Baluchestan, endangered, endemic | ||
| مراجع | ||
|
اجتهادی، ح.، سپهری، ع. و عکافی، ح. ر.، 1391. روش‌های اندازه‌گیری تنوع زیستی. دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، 228 صفحه.
اجنی، ی.، درودی، ه.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع.، 1399. جایگاه حفاظتی گیاه بنگ‌دانه Hyocyamus malekianus Parsa. طبیعت ایران، 5 (6): 1-5.
بیدارلرد، م. و جم‌زاد، ز.، 1398. جایگاه حفاظتی گونه Nepeta sahandica Noroozi & Ajani. کنگره بین‌المللی سالانه یافته‌های نوین در علوم کشاورزی و منابع طبیعی، محیط‌زیست و گردشگری، تهران، 26 بهمن 1398، 6 صفحه.
پورمیرزایی، ا.، جم‌زاد، ز.، جلیلی، ع. و غنچه‌پور، م.، 1400. جایگاه حفاظتی دو گونه انحصاری از جنس نعنای گربه Nepeta L. از خانواده نعنا. طبیعت ایران، 6(2): 131-137.
جم‌زاد، ز.، 1391. فلور ایران، شماره 76: تیره نعنا (Lamiaceae). مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 1074 صفحه.
خداشناس، م.، غنچه‌پور، م.، جم‌زاد، ز.، جلیلی، ع. و محمودی، م.، 1399. جایگاه حفاظتی گونه نادر Levisticum officinale در ایران. طبیعت ایران، 5(3): 133-127.
زرگری، ع.، 1390. گیاهان دارویی. دانشگاه تهران، تهران، 923 صفحه.
صفــوی، س.ر.، 1395. معرفــی تعــدادی از گیاهــان نــادر و در معـرض خطـر کشـور. همایـش ملـی یافته‌هـای پژوهـش و فنـاوری در اکوسیسـتم‌های طبیعـی و کشـاورزی، تهـران، 3 مهر 1395.
عصری، ی.، 1390. گیاهان مرتعی ایران، جلد دوم: دولپه‌ای‌ها. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 528 صفحه.
محبی، ج.، جم‌زاد، ز. و بخشی‌‌خانیکی، غ.، 1395. جایگاه حفاظتی6 گونه انحصاری مرزه در ایران. طبیعت ایران، 1(1): 74–71.
مهرنیا، م.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع.، 1399. تعیین جایگاه حفاظتی گونه Phlomis lurestanica. طبیعت ایران، 5(5): 135-141. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 364 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 359 |
||