اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات284
تعداد نشریات سازمان82
تعداد شماره‌ها3,037
تعداد مقالات33,984
تعداد مشاهده مقاله45,766,137
تعداد دریافت فایل اصل مقاله77,188,977
شیدای کرکج, اسماعیل, معتمدی, جواد. (1400). ارزیابی شاخص‌‌های تنوع گونه‌ای مراتع چهار باغ استان گلستان. سامانه مدیریت نشریات علمی, 28(2), 238-251. doi: 10.22092/ijrdr.2021.124162
اسماعیل شیدای کرکج; جواد معتمدی. "ارزیابی شاخص‌‌های تنوع گونه‌ای مراتع چهار باغ استان گلستان". سامانه مدیریت نشریات علمی, 28, 2, 1400, 238-251. doi: 10.22092/ijrdr.2021.124162
شیدای کرکج, اسماعیل, معتمدی, جواد. (1400). 'ارزیابی شاخص‌‌های تنوع گونه‌ای مراتع چهار باغ استان گلستان', سامانه مدیریت نشریات علمی, 28(2), pp. 238-251. doi: 10.22092/ijrdr.2021.124162
شیدای کرکج, اسماعیل, معتمدی, جواد. ارزیابی شاخص‌‌های تنوع گونه‌ای مراتع چهار باغ استان گلستان. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 28(2): 238-251. doi: 10.22092/ijrdr.2021.124162

ارزیابی شاخص‌‌های تنوع گونه‌ای مراتع چهار باغ استان گلستان

تحقیقات مرتع و بیابان ایران
مقاله 5، دوره 28، شماره 2 - شماره پیاپی 83، شهریور 1400، صفحه 238-251    اصل مقاله (746.12 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijrdr.2021.124162
نویسندگان
اسماعیل شیدای کرکج* 1؛ جواد معتمدی2
1استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع ‌‌طبیعی دانشگاه ارومیه، ایران
2دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات ‌‌مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
چکیده
     این تحقیق به‌‌منظور مطالعه تغییرات تنوع گونه‌‌ای در مراتع کوهستانی چهار باغ استان گلستان در پنج سایت با مدیریت متفاوت شامل بدون چرا (قرق)، چرای متوسط (کلید) و بحرانی (حریم روستا، حریم آبشخور و اطراف آغل) انجام شد. با برداشت داده‌‌های پوشش گیاهی، شاخص‌های تنوع عددی و پارامتری محاسبه شد. نتایج آنالیز واریانس یک‌‌طرفه نشان داد که سایت‌‌های قرق و کلید از لحاظ شاخص‌‌ تنوع شانون (به‌‌ترتیب 6/2 و 1/2) در مقایسه با سایت‌‌های بحرانی در وضعیت بهتری قرار دارند، اما از لحاظ شاخص غنای مارگالف تفاوتی بین سایت‌‌ها مشاهده نشد. بالاتر قرار گرفتن منحنی درجه‌‌بندی تنوع سایت کلید، بیانگر بیشتر بودن تنوع آن نسبت به سایت قرق است. به‌طوری‌که با برازش مدل‌‌های توزیع فراوانی مشخص شد که سایت قرق و کلید با مدل‌‌های سری لوگ (جوامع پایدار) و سایت‌‌های بحرانی با مدل سری هندسی (جوامع ناپایدار) در سطح 05/0 برازش و ارتباط دارد. رسم منحنی فراوانی- رتبه گونه‌‌ای نشان داد که سایت‌‌های با چرای زیاد دارای گونه‌‌های نادر و غالب با تعداد زیاد است که بیانگر اثر فشار چراست، اما در سایت متوسط و قرق یکنواختی بالایی در عرصه حاکم است. نتایج کلی نشان داد که اعمال چرای متوسط، سبب حفظ تنوع گیاهی شده و قرق اثر چندانی در افزایش تنوع گیاهی مراتع نداشته است که این بر لزوم توجه به اعمال چرای متوسط در عرصه صحه می‌‌گذارد. در بین سایت‌‌های بحرانی، سایت حریم روستا در وضعیت بدتری قرار گرفته و پیشنهاد می‌‌شود به‌‌دلیل نقش مؤثر اثبات شده چرای متوسط در منطقه، برای احیای سایت‌‌های با شدت چرای بالا به‌ویژه حریم روستا، شدت چرای دام کاهش یابد. البته کاهش تراکم دام در نقاط بحرانی از طریق افزایش تعداد آبشخورها و محل‌‌های استراحت دام در عرصه از روش‌‌های کمک کننده به کاهش آسیب به تنوع گیاهی سایت‌های بحرانی خواهد بود.
کلیدواژه‌ها
چرای دام؛ شاخص‌‌های تنوع؛ مدل توزیع فراوانی؛ منحنی رتبه- فراوانی؛ مراتع چهار باغ
عنوان مقاله [English]
Evaluation of species diversity indices in Chaharbagh rangelands of Golestan province
نویسندگان [English]
Esmaeil Sheidai Karkaj1؛ Javad Motamedi2
1Assistant Professor, Department of Range and Watershed Management, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Urmia University, Urmia, Iran
2Associate Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
 This study was conducted to study species diversity changes in Chaharbagh mountain rangelands of Golestan province in five different managed sites, including non-grazing (enclosure), intermediate grazing (key), and critical (village vicinity, watering point, and pen area). Numerical and parametric diversity indexes were calculated by collecting vegetation data. One-way ANOVA results showed that exclusion and key sites were better for the Shannon diversity index (2.6 and 2.1, respectively) than critical sites; however, no differences were found in the Margalef richness index. A higher ranking of diversity site of the key site indicates that it is more diverse than the restricted site. By fitting the frequency distribution models, it was determined that the exclusion and key site were related to the log series models (stable communities), and the critical sites were related to the geometric series model (unstable communities) at the 0.05 level. Frequency-rank curve plotting indicated that high grazing sites had rare and dominant species with high numbers indicating the effect of grazing pressure; however, moderate sites and high grazing sites have high evenness. Overall, the results showed that moderate grazing preserved the vegetation diversity, and exclusion had no significant effect on increasing vegetation diversity in rangelands. This result confirms the need to pay attention to moderate grazing in the field. Among the critical sites, the village privacy site is in a worse situation, and livestock grazing intensity should be reduced due to the proven effective role of medium grazing in the region to rehabilitate sites with high grazing intensity, especially in rural areas. Reducing livestock density in critical areas by increasing the number of water sources and rest areas in the field will be one of the methods to help reduce damage to plant diversity of critical sites.
کلیدواژه‌ها [English]
Livestock grazing, plant diversity indices, distributive model, rank- abundance curve, Chaharbagh rangelands
مراجع
  • Akafi, H.R. and Ejtehadi, H.R., 2008. Investigation of plant species diversity in grazed and ungrazed areas by use abundance models. Journal of sciences (Islamic Azad University), 66: 63-72.
  • Behmanesh, B., Heshmati, G.H.A. and Baghani, M., 2008. Determination of species diversity of medicinal plants in Chaharbagh mountain rangelands, Golestan province. Journal of Rangeland, 2(2): 141-150.
  • Bihamta, M.R. and Zare Chahouki, M.A., 2008. Statistics principles in natural rsources. Tehran University Press, 300p.
  • Chapin, E.S., Zavaleta, E.S., Eviner, V.T., Naylor, R.L., Vitousek, P.M., Reynolds, H.L., Hooper, C.U., Lavrel, S., Sala, O.E., Hobbie, S.E., Mack, M.C. and Diaz, S., 1999. Functional and societal consequences of changing biotic Nature, 405: 234-242.
  • Cheraghi, J., Heydari, M., Omidipour, R. and Mirab Balo, M., 2017. Diversity of herbaceous and woody plant species in relation to different physiographic conditions using numerical and parametrical indices in zagros mountainous forests. Iranian Forests Ecology Journal, 5(9): 24-36.
  • Díaz, S., Symstad, A.J., Chapin, F.S.I., Wardle, D.A. and Huenneke, L.F., 2003. Functional diversity revealed by removal experiments. Trends in Ecology and and Evolution, 18(3):140-146.
  • Ejtehadi, H., Sepehry, A. and Akafi, H.R., 2009. Methods of measuring biodiversity. Ferdowsi University Publication, 228p.
  • Ejtehadi, H.R., Akkafi, H.R. and Gharash-al-hosseini, J., 2002. Assessing and comparison of diversity numerical indices in two habitats with various grazing intensity management. Biology Journal of Iran, 13: 34-40.
  • Gao, J.F., Maa, K.M., Feng, Z.W. and Feng, Y. 2009. Coupling effects of altitude and human disturbance on landscape and plant diversity in the vicinity of mountain villages of Beijing, China. Journal of Acta Ecologica Sinica, 29: 56-61.
  • Hayek, L.A.C., Buzas, M.A. and Osterman, L.E., 2007. Community structure of foraminiferal communities within temporal biozones from the Western Arctic Ocean. Journal of Foraminiferal Research, 37(1): 33-40.
  • Hendricks, H.H., Bond, W.J., Midgley J.J. and Novellie, P.A., 2005. Plant species richness and composition a long livestock grazing intensity gradients in a Namaqualand (south Africa) protected area. Journal of plant ecology, 176: 19-33.
  • Jafari, A., Rahimi Bagh abrishamri, M. and Tahmasbi kahyani, P., 2017. Change detection of plants diversity and community composition due to grazing in rangelands of Toof Sefid Watershed. Environmental Researches, 8(15): 131-142.
  • Jouri, M., 2016. Evaluation of the effects of range management using SHE and diversity indices. Journal of Environmental Studies, 42(1): 229-244.
  • Khadem-al-Hosseini, Z., 2010. Comparison of biodiversity numeral factors in three habitats with different grazing intensity. Journal of Rangeland, 4(1): 104-110.
  • Kooijman, A.M. and Smit, A., 2001. Grazing as a measure to reduce nutrient availability and plant productivity in acid dune grassland and pine forests in the Netherlands. Journal of Ecological Engineering, 17(1):63-77.
  • Krebs, C.J., 2001. Ecology. Benjamin Cummings Sanfransisco. Fifth Edition. 343-384.
  • Magurran, A.E., 1998. Ecological Diversity and its Measurement. By Princeton University Press, New Jersey. 179p.
  • Magurran, A.E. 2004. Measuring Biological Diversity. Blackwell Scientific, Oxford.
  • May, R.M., 1975. Patterns of Species Abundance and Diversity. Pp: 61-120. Harvard University Press,Cambridge.
  • Mesdaghi, M., 2005. Plant Ecology. Mashhad Jehad Daneshgahi publication, 187p.
  • Mligo, C., 2006. Effect of grazing pressure on plant species composition and diversity in the semi-arid rangelands of Mobulu district, Tanzania. Agricultural Journal, 1(4): 277-283.
  • Motamedi, J. and Sheidai Karkaj, E., 2018. Species diversity of ecological sites of mountain rangelands of cher in urmia with emphasis on numerical and parametric indices. Iranian Journal of Applied Ecology, 7 (2): 55-65.
  • Petchey, O.L. and Gaston, K.J., 2002. Functional diversity (FD), species richness and community composition. Ecology Letters, 5(3): 402-411.
  • Pielou, C., 1975. Ecological diversity,Wiley,New York. 26-Southwood, T. R. E. 1978; Ecological methods. Chapman and Hill, London.
  • Piri Sahraghard, H., Azarnivand, H., Zare Chahouki, M.A., Arzani, H. and Ghomi, S., 2011. Investigating environmental factors affecting distribution of vegetation communities in Taleghan-e-Miani watershed. Journal of Range and Watershed, 64(1): 1-11.
  • Rostampour, M., Jafari, M., Tavili, A., Azarnivand, H. and Eslami, S.V., 2017. Investigation of Plant species composition and diversity along a soil salinity gradient in margin rangelands of Petregan Playa, Southern Khorasan. Desert Ecosystem Engineering Journal, 6(16): 11-24.
  • Sadegh Kuhestani, J., Pourbabaei, H., Ramzanpour, H. and Adel, M.N., Study of plant species diversity and species abundance models in Hackberry habitats, Case study: Rezvanshahr and Taniyn of Guilan. Watershed Management Researches Journal, 29(1): 2-14.
  • Salami, A., Zare, H., Amini Eshkevari, T. and Jafari, B., 2007. Comparison of plant species diversity in the two grazed and un-grazed sites in Kohneh Lashak, Nowshahr. Journal of Pajouhesh and Sazandegi, 75: 37-46.
  • Shaidai Karkaj, E. and Ghanbari, S., 2019. Fitting of species frequency distribution models in woody societies in rangelands of Gouradarah, Gechigiran Ahar. Iranian Forests Ecology journal, 7(14): 48-57.
  • Sheidai Karkaj, E., Akbarlo, M. and Niknahad, H., 2013. Effect of animal grazing management on improving soil properties in Chaharbagh summer rangelands of Golestan province. Journal of Pajouhesh and Sazandegi, 99: 74-83.
  • Tothmeresz, B., 1995. Comparison of different methods for diversity ordering. Journal of Vegetation Science, 6: 283-290.
  • Zeynivand, R., Ajorlo, M. and Ariapour, A., 2020. The effect of grazing intensity livestock on invader's species plant diversity in Kabirkuh. Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology), 32(4): 775-783.

 

 

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 524
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 328


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب