| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,081 |
| تعداد مقالات | 34,377 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,024,423 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,931,974 |
تعیین الگوی بهینه کشت گیاهان دارویی با استفاده از مدل ترکیبی TOPSIS-AHP (مطالعه موردی: استان قم) | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 2، دوره 36، شماره 6 - شماره پیاپی 104، بهمن و اسفند 1399، صفحه 885-897 اصل مقاله (1.03 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2021.342346.2749 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد مهدی فتاحی1؛ رسول مهدوی* 2؛ مرضیه رضایی3؛ یحیی اسماعیل پور3 | ||
| 1دانشجوی دکترای منابع طبیعی، گرایش بیابان‌زدایی، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران | ||
| 3استادیار، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران | ||
| چکیده | ||
| شناسه دیجیتال (DOR): 98.1000/1735-0905.1399.36.885.104.6.1578.4 این تحقیق با هدف تعیین الگوی بهینه کشت گونه‌های گیاهی دارویی با استفاده از مدل ترکیبی فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و شباهت به گزینه ایده‌آل (TOPSIS) در استان قم انجام گردید. ابتدا از بین معیارهای متعدد و متنوع و اولویت‌دار تعیین الگوی بهینه کشت گیاهان دارویی، باتوجه به شرایط اکولوژیکی و اقتصادی منطقه مورد بررسی و با نظرسنجی از تعدادی متخصص آشنا با گیاهان دارویی، غربالگریمعیارها و گزینه‌هایی که دارای اهمیت و تأثیرگذاری بیشتری در این خصوص بود، انجام شد. در نهایت، 6 معیار شامل آستانه تنش گرمایی، آستانه تنش سرمایی، بافت خاک، EC آب، نیاز آبی و مسائل اقتصادی و 10 گزینه شامل آویشن باغی، بابونه آلمانی، زرشک معمولی، زعفران ایرانی، زیره سبز، کاسنی، کنجد، گل‌گاوزبان ایرانی، گل‌محمدی و نعناع معمولی انتخاب شدند. در مدل AHP، وزن هر کدام از معیارها با مقایسه زوجی بین آنها، با نرخ ناسازگاری 02/0 و با استفاده از نرم‌افزار Expert Choice تعیین گردید و سپس از تکنیک TOPSIS استفاده شد. نتایج نشان داد که در میان معیارهای تعیین الگوی بهینه کشت گیاهان دارویی در استان قم، بیشترین و کمترین وزن به ترتیب متعلق به معیارهای مسائل اقتصادی (فایده به هزینه) و بافت خاک بود. همچنین، در میان گزینه‌ها، زعفران ایرانی بهترین گزینه بود و گل‌محمدی، زیره سبز و گل‌گاوزبان در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. این تحقیق نشان داد که مدل ترکیبی TOPSIS-AHP می‌تواند در بررسی و اولویتبندی گزینه‌های مربوط به تعیین الگوی بهینه کشت گیاهان دارویی مورد استفاده قرار گیرد و از نقاط قوت هر دو مدل مذکور استفاده کرده و نقاط ضعف آن،ها را پوشش دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| TOPSIS؛ تحلیل سلسله مراتبی؛ رتبه‌بندی؛ قم؛ گیاهان دارویی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Determination of optimal cultivation pattern of medicinal plants using AHP-TOPSIS hybrid model (Case study: Qom province) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M.M. Fattahi1؛ R. Mahdavi2؛ M. Rezaei3؛ Y. Esmaeilpour3 | ||
| 1Ph.D. student, Faculty of Agriculture Engeering and Natural resource, Hormozgan University, Bandar Abbas, Iran | ||
| 2Faculty of Agriculture Engeering and Natural resource, Hormozgan University, Bandar Abbas, Iran | ||
| 3Faculty of Agriculture Engeering and Natural resource, Hormozgan University, Bandar Abbas, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| This study aimed at determining the optimal cultivation pattern of medicinal plant species using hybrid model of AHP-TOPSIS (Analytic Hierarchy Process-Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) in Qom province. First, among the various, diverse and priority criteria for determining the optimal cultivation pattern of medicinal plants, according to the ecological and economic conditions of the study area and with a survey of a number of experts familiar with medicinal plants, screening of criteria and options that were more important and effective in this regard, was done. Finally, six criteria including heat stress threshold, cold stress threshold, soil texture, water EC, water needs, and economic issues and 10 options including Thymus vulgaris, Matricaria chamomilla, Berberis vulgaris, Crocus sativus, Cuminum cyminum, Cichorium intybus, Sesamum indicum, Echium amoenum, Rosa damascena, and Mentha spicata were selected. At first, the weight of each criterion was determined by the paired comparisons with an incompatibility rate of 0.02 using the AHP model and Expert Choice software. Then the TOPSIS technique was used. The results showed that among the criteria for determining the optimal cultivation pattern of medicinal plants in Qom province, the highest and lowest weight belonged to the economic issues (cost-benefit) and the soil texture criteria, respectively. Also, C. sativus was the best among the options, and R. damascena, C. cyminum, and E. amoenum were placed in the next ranks. This study showed that the hybrid model of AHP-TOPSIS can be used to evaluate and prioritize the options for determining the optimal cultivation pattern of medicinal plants and use the strengths of both models and cover their weaknesses. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| TOPSIS, analytical hierarchy process, ranking, Qom, medicinal plants | ||
| مراجع | ||
|
- Abdolmohammadi, M.H., 2003. Collection and identification of medicinal plants in Qom province. Final Report of Research Plan, Agricultural Reserches, Education and Extension Organization Publications. - Aghajani, A., Bidabadi, F.S., Joolaei, R. and Keramatzadeh, A., 2013. Managing cropping patterns Agricultural crops of Iran. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 5: - Ahmadi, K., Ebadzadeh, H.R., Hatami, F., Hosseinpour, R. and Abdeshah, H., 2018. Agricultural census of 2016 (Volume 3). Ministry of Agricultural Jihad, Deputy of Planning and Economics, Information Technology Center and Communications. - Baltar, A.M. and Fontance, D.G., 2008. Use of multiobjective particle swarm optimization in water resources management. Journal of Water Resources Planning and Management, 134: 257-265. - Beigbabayi, B. and Azadi Mobaraki, M., 2012. Uzing AHP modeling and GIS to evaluate the suitability of autumn Canola in Ardabil province. Annals of Biological Research, 3(5): 2307-2317. - Chen, H.S., Liu, G., Yang, Y., Ye, X.F. and Shi, Z., 2010. Comprehensive evaluation of tobacco ecological suitability Henan province based on GIS. Agricuture Science in China, 9(4): 583-592. - Dury, J., Garcia, F., Reynaud, A. and Bergez, J.E., 2013. Cropping-plan decision-making on irrigated crop farms: A spatio-temporal analysis. European Journal of Agronomy, 50: 1-10. - Ebadzadeh, H.R., Ahmadi, K., Mohammadnia, A., Shahriar, Abbasataghani, R., Abbasi, M. and Yari, Sh., 2018. Agricultural Census of 2016 (Vol. 2). Ministry of Agricultural Jihad, Deputy of Planning and Economics, Information Technology Center and Communications. - Fattahi, M.M., 2008. Characteristics of Qom Province, Geographically, Natural and Historically. Zemzemeh Zndegi Publications, 400p. - Ghodsipour, S.H., 2016. Hierarchical Analysis Process (AHP). Amirkabir University of Technology Publications, 222p. - Gill, M.K., Kaheil, Y.H., Khalil, A., McKee, M. and Bastidas, L., 2006. Multiobjective particle swarm optimization for parameter estimation in hydrology. Water Resources Research, 42(7): 1-14. - Hwang, C.L. and Yoon, K., 1981. Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications, Springer-Verlag, Berlin, Germany, 114p. - Javaheri, M.A., Ramrodi, M., Azgharpour, M.R., Dehmardeh, M. and Ghaemi, A., 2016. Agroclimatic zonation for evaluating autumn sugar beet sowing feasibility in Khorasan Razavi and Khorasan-e-Jonobi Provinces. Journal of Sugar Beet, 31(1): - Kazemi, H., Tahmasebi Sarvestani, Z., Kamkar, B., Shattai, Sh. and Sadeghi, S., 2016. Development of optimal cropping pattern for Golestan province using geographic information system (GIS). Journal of Watershed Management Research, 29(1): 88-106. - Opricovic, S. and Tzeng, G.H., 2004. Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European Journal of Operational Research, 156: 445-455. - Rahman, R. and Saha, S., 2008. Remote sensing, spatial multi criteria evaluation (SMCE) and analytical Hierarchy process (AHP) in optimal cropping pattern planning for a food prone area. Journal of Spatial Science, 53(2): 161-177. - Saaty, T.L., 1980. The Analytical Hierarchical Process: Planning, Priority Setting Resource Allocation. NewYork. Mc Graw-Hill, 287p. - Saaty, T.L. and Vargas, L.G., 2001. Models, Methods, Concepts, and Applications of the Analytic Hierarchy Process. Kluwer Academic, 160p. - Shabestari, M.H. and Banihabib, M.E., 2015. Ranking of agricultural water demand management strategies in arid areas using AHP and M-TOPSIS hybrid model. Journal of Water in Agriculture, 29(1): 101-115. - Shokrollahzadeh, M.R., 2013. Economic study of medicinal plants in Iran and the world, comprehensive. Journal of Agriculture and Green Space, 15(3): 32-41. - Vafaeinejad, A., 2016. Optimization of crop pattern using TOPSIS method and genetic algorithm based on GIS capabilities (Case study: Plain lands, Isfahan province). Journal of Ecohydrology, 3(1): 69-82. - Vaziri, A., 2019. Identification and traditional uses of some medicinal plants in Jafarabad section of Qom province. Journal of Qom University of Medical Sciences, 12(3): 87-95. - Wang, T.C. and Chang, T.H., 2007. Application of TOPSIS in evaluating initial training aircraft under a fuzzy environment. Expert Systems with Applications, 33(4): 870-880. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,088 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 710 |
||