| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,034 |
| تعداد مقالات | 33,949 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,372,797 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 67,080,816 |
ویژگی های رژیم بادی و پتانسیل حمل ماسه در ریگ سرخس | ||
| تحقیقات مرتع و بیابان ایران | ||
| مقاله 16، دوره 27، شماره 2، شهریور 1399، صفحه 371-384 اصل مقاله (1.32 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijrdr.2020.122809.1753 | ||
| نویسندگان | ||
| حمیدرضا عباسی* 1؛ محمدتقی کاشکی2؛ محمدرضا راهداری3؛ آزاده گوهردوست4؛ سکینه لطفی نسب اصل5 | ||
| 1استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران، | ||
| 2استادیار پژوهشی، مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران | ||
| 3استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران | ||
| 4کارشناس ارشد پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 5استادیار پژوهش، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف از این پژوهش بررسی ویژگی‌های رژیم بادی و پتانسیل حمل ماسه در ریگ سرخس واقع در گوشه شمال شرقی کشور است. بر همین اساس با استفاده از داده های سرعت و جهت باد ساعتی (1395-1366) ایستگاه سینوپتیک سرخس (تنها ایستگاه موجود در محدوده)، پتانسیل حمل ماسه و پارامترهای مرتبط با روش فرایبرگر (1979) محاسبه شدند و تغییرات مکانی و زمانی انرژی بادهای فرساینده بررسی شد. نتایج حاصل از شکل شناسی ریگ سرخس نشان داده است که مقدار74 درصد % محدوده ریگ را پهنه ماسه ای (که 36 درصد آن تثبیت شده) و مابقی 26% را نبکازار تشکیل داده است. جهت باد غالب محدوده عمدتا شمال غربی است که رسوبات را از اراضی کشاورزی بویژه در فصل آیش و همچنین رسوبات رودخانه مرزی تجن مخصوصا در قسمت های خشکیده مئآندری برداشت و منتقل می کند. نتایج دوره ای (1395-1366) پتانسیل حمل ماسه نشان داد که انرژی باد ریگ سرخس (DP=193 , UDI=7/0) در کلاس کم قرار دارد که بیشترین میزان مقدار در مرداد ماه ( VU 3/28) و کمترین در آبان ( VU 6/5) است. روند تغییرات پتانسیل حمل ماسه بیانگر افزایش چشم گیر پتانسیل حمل ماسه در سال 1395 برابر ( VU 781)، در سال 1394 برابر ( VU 387) و در سال 1393 برابر ( VU 533) است. بر این اساس، توانایی دبی ماسه برای این محدوده در حدود 51/13 مترمکعب در واحد عرض برآورد گردید. بر اساس مشاهدات میدانی، فعالیت ماسه های روان از شمال و جنوب به سمت مرکز ریگ کاهش می یابد؛ بطوریکه در روستاهای یاس تپه و تام رسول در قسمت شمالی ریگ سرخس، گنبدلی در شمال غربی و روستاهای نوروز آباد، صمد آباد و چاله زرد در قسمت جنوبی میزان تحرک ماسه های روان بیشتر می باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رژیم بادی؛ پتانسل حمل ماسه؛ فرایبرگر؛ ریگ سرخس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Features of Wind's Regime and Sand Transport Potential in Sarakhs Erg | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hamidreza Abassi1؛ mohammad kashki2؛ Mohammad Reza Rahdari3؛ azade gohardoust4؛ Sakineh Lotfi Nasab Asl5 | ||
| 1Research Instructor, Desert Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor , Agricultural and Natural Resources Research and Training Center of Khorasan Razavi, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran | ||
| 3Assistance Professor, Agriculture & Natural Resources Faculty, University of Torbat Heydarieh, Torbat Heydarieh, Iran | ||
| 4Researcher, Desert research division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 5Assistant Professor, Desert research division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of this study was to investigate the characteristics of wind regime and sand transport potential in the Sarakhs Erg, located in the north-eastern corner of Iran. Accordingly, using the data of wind speed and direction (1978-2016) of the Sarakhs synoptic station, the potential of sand transport (DP), Resultant Drift Potential (RDP), Resultant Direction Drift (RDD), and the ratio of RDP/DP were calculated using Fryberger-Dean (1979) method. Also, the characteristics of erosive winds and temporal changes were investigated based on sand transport (DP) potential. The results showed that the dominant wind direction and the sandy wind were northwest. Agricultural lands, especially in the fall season, as well as the sediments of the Tajan Border River, were the sources of wind sediments. In general, wind energy in the Sarakhs region based on the sand transport (DP) potential is put in the low class (DP=193 v.u) with the highest and the lowest in July and November, respectively. On the other hand, sand discharge capacity based on the average sand carrying potential (DP = 193 v.u) for this range was estimated to be about 13.51 m3 in width. Field studies and satellite images showed that sand and nebka zones were two main forms of wind sediments in Sarakhs Erg sediments. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| : wind regime, sand transport potential, Fryberger, Sarakhs Erg | ||
| مراجع | ||
|
- Abbasi, H. R., Gohardoust, A., Khaksarian, F. and ganjali, M., 2018. Morphologic characteristics of aeolian deposits and erosive winds in Sistan plain'. Journal of Desert Management, 5(10), 28-42. - Abbasi, H. R., Opp, C., Groll, M., Rohipur, H. and Gohardoust, A., 2019. Sand Dunes System in Iran; Distribution and Activity. Journal of Aeolian Research, 41:231-243. - Ahlbrandt, T. S., 1979, Textural parameters of eolian deposits. A study of global sand seas, 1052:21-51. - Al-Awadhi, J. M., Al-Helal, A. and Al-Enezi, A., 2005. Sand drift potential in the desert of Kuwait. Journal of arid environments, 63(2): 425-438. - Belly, P. Y., 1964. Sand movement by wind, with addendum 2. By Abdel –Latif Kadib: US Army Corps of Engineer. Coastal Eng. Research Center Tech. Memo.1, p. 85. - Breed, C. S. and Grow, T., 1979. Morphology and distribution of dunes in sand seas observed by remote sensing a study of global sand seas: US Government Printing Office Washington, DC. 1052: 253-302. - Bullard, J., Thomas, D., Livingstone, I. and Wiggs, G., 1996. Wind energy variations in the southwestern Kalahari Desert and implications for linear dunefield activity. Journal of Earth Surface Processes and Landforms, 21(3): 263-278. - Ekhtesasi, M. R., 2005. Morphometry and morphodynamic facies wind erosion in Yazd - Ardakanand to determine the procedure to be applied in desertification assessment models. Ph.D Thesis in Rehabilitation of Arid and Mountainous Regions. University of Tehran. - Ekhtesasi, M. R., Saremi naeini, M. A. and Saremi. Naeini, A., 2005. Software design Sand Rose (Sand rose graph 2.0) processor, Soil erosion and sediment transport wind. The first national conference on wind erosion, Iran, Yazd. 9p. - Fryberger, S. G. and Dean, G., 1979. Dune forms and wind regimes. In: A Study of Global Sand Seas. E. D. Mckee (Ed). Geological Survey Professional Paper, 1052: 137-169. - Fryberger, S. G., 1979. Dune forms and wind regime. A study of global sand seas, 1052:137-169. - Hesse, P. P., Telfer, M. W. and Farebrother, W., 2017. Complexity confers stability: Climate variability, vegetation response and sand transport on longitudinal sand dunes in Australia’s deserts. Journal of Aeolian Research, 25: 45-61. - Karimi, A., Soodmand, A. and Khormali, F., 2014. Grain size parameters of aeolian deposits in Sarakhas area, Norteastern Iran. In: International Symposium on Loess, Soils and Climate Change in Southern Eurasia, Gorgan. - Kocurek, G. and Nielson, J., 1986. Conditions favorable for the formation of warm‐climate aeolian sand sheets, Journal of Sedimentology, 33(6): 795-816. - Lancaster, N., 1994. Dune morphology and dynamics Geomorphology of desert environments: Springer, 474-505. - Lancaster, N. and Baas, A., 1998. Influence of vegetation cover on sand transport by wind: field studies at Owens Lake, California. Journal of Earth Surface Processes and Landforms, 23(1): 69-82. - Livingstone, I. and Warren, A., 1996. Aeolian geomorphology: an introduction, Longman. - NazariSamani, A. A., Khosravi, H., Mesbahzadeh, T., Azarakhshi, M. and Rahdari, M. R., 2016. Determination of sand dune characteristics through geomorphometry and wind data analysis in central Iran (Kashan Erg). Arabian Journal of Geosciences, 9(18): 716-730. - Pearce, K. I. and Walker, I. J., 2005. Frequency and magnitude biases in the ‘Fryberger’model, with implications for characterizing geomorphically effective winds. Journal of Geomorphology, 68: 39-55. - Pye, K. and Tsoar, H., 2009. Aeolian sand and sand dunes. Germany, Springer, Verlag Berlin Heidelberg. - Rahdari, M. R., 2014. Classification of sand dunes base on the geomorphometric characteristics. M.Sc Thesis, Natural Resource Faulty, University of Tehran, Iran. - Rahdari, M. R., Ahmadi, H., Tavili, A., Jafari, M. Nazari Samani, A., Khosroshahi, M. and Sharifi, S.H., 2019. Analysis and zoning of wind energy based on sand drift potential in Qom-Tehran railway. Iranian Journal of Range and Desert Research, 26(1): 226-240. - Wasson, R. J. and Hyde, R., 1983. Factors determining desert dune type. Journal of Nature, 304: 337–339. - Zhang, Z., Dong, Z. and Li, C., 2015. Wind regime and sand transport in China’s Badain Jaran Desert. Journal of Aeolian Research, 17: 1–13. - Ziyaee, A., Karimi, A., Hirmas, D. R., Kehl, M., Lakzian, A., Khademi, H. and Mechem D. B., 2018. Spatial and temporal variations of airborne dust fallout in Khorasan Razavi, Journal of Geoderma, 326(9): 42-55. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 672 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 492 |
||