| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,029 |
| تعداد مقالات | 33,889 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,266,019 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 61,090,574 |
آبخیزداری در ایران: تاریخچه، تکامل و نیازهای آتی | ||
| مهندسی و مدیریت آبخیز | ||
| مقاله 1، دوره 11، شماره 2، تیر 1398، صفحه 283-300 اصل مقاله (2.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2018.121169.1459 | ||
| نویسندگان | ||
| جمال مصفایی* 1؛ داود نیک‌کامی2؛ امین صالح‌پورجم3 | ||
| 1استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 2استاد، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 3استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| به‌منظور دستیابی به توسعه پایدار، طرح‌ریزی یک برنامه مدیریتی صحیح ضروری است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاریخچه، وضعیت فعلی و نیازهای آتی مدیریت حوزه‌های آبخیز به‌عنوان واحدهای اصلی مدیریت سرزمین در ایران است. بدین منظور، ضمن ارایه مفاهیم آبخیز و مدیریت حوضه، ساختار تشکیلاتی، فعالیت‌ها و رویکرد فعلی آبخیزداری در ایران بررسی شد. همچنین، برای تبیین اهداف پژوهش، نحوه نگرش و انجام مدیریت آبخیز، برای چهار مطالعه موردی در داخل و خارج کشور (دو نمونه داخلی و دو نمونه خارجی) مورد مقایسه قرار گرفت. سیر تاریخی آبخیزداری در ایران بیانگر آن است که نشانه‌هایی از تغییر رویکرد از یک نگاه مکانیکی سنتی به سمت نگاه مدیریت سیستمی در حال تکوین است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که برای عملیاتی شدن مدیریت یکپارچه سرزمین در واحدهای مدیریتی تحت عنوان آبخیز، تشکیل شورایی با مضمون شورای عالی آبخیز که سلامت حوضه را با رعایت اصول توسعه پایدار در راس اهداف خود قرار می‌دهد، ضروری است. همچنین، برای بهبود فرایند مدیریت آبخیزهای ایران، مواردی از جمله تشکیل سازمانی واحد و قدرتمند برای مدیریت آبخیزها، اصلاح ساختار سازمانی فعلی و ایجاد کمیته‌هایی با مضمون شورای آبخیز، حکمرانی مشارکتی آبخیز و ایفای نقش تمامی ذی‌نفعان حوضه در سیاست‌گذاری‌ها، به‌کارگیری الگوی واحد و مناسب مدیریت آبخیز، توجه به موضوع مقیاس حوضه و تدوین راه‌حل‌های بلندمدت و پایدار برای مقیاس‌های مختلف زمانی و مکانی، تغییر نگرش نسبت به ماهیت اقدامات آبخیزداری از فنی-مهندسی به مدیریتی پیشنهاد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توسعه پایدار؛ حکمرانی مشارکتی آبخیز؛ شورای آبخیز؛ مدیریت یکپارچه آبخیز؛ مقیاس حوضه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Watershed management in Iran: history, evolution and future needs | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jamal Mosaffaie1؛ Davood Nikkami2؛ Amin Salehpour Jam3 | ||
| 1Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 2Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 3Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In order to achieve sustainable development, planning an appropriate management program is essential. Watersheds are the main units of land management and the main objective of this paper is to review the history, current status and future management needs of these units in Iran. For this purpose, the concepts of watershed and watershed management were explained and organizational structure, activities and current approach to watershed management have been investigated. Four case studies of the approach and practices of watershed management in Iran and abroad were also mentioned (two internal samples and two external). The historic course of watershed management in Iran indicates that signs of changing approach are ongoing from a traditional mechanical to the systemic management approach. As a general conclusion for improving integrated management of watersheds in Iran, some suggestions were offered as follow: improving the current organizational structure of watershed management and establishing committees called watershed council, considering the scale of the watershed, applying a united and appropriate watershed management model, shifting the attitudes from technical engineering to managerial approaches toward the nature of watershed management, watershed participatory governance and establishing an unitary and coherent organizational structure. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Integrated Watershed Management, Participatory governance of watershed, Sustainable development, Watershed council, Watershed scale | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,346 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,993 |
||