| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,998 |
| تعداد مقالات | 33,576 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,214,862 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,565,237 |
گیلانه، رقم جدید برنج با زمینه ژنتیکی ارقام بومی ایرانی | ||
| یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی | ||
| مقاله 13، دوره 7، شماره 2، بهمن 1397، صفحه 277-289 اصل مقاله (313.61 K) | ||
| نوع مقاله: آزاد سازی رقم | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/rafhc.2019.107933.1045 | ||
| نویسندگان | ||
| مهرزاد اله‌قلی‌پور* ؛ مسعود کاوسی؛ فرزاد مجیدی؛ محمدرضا یزدانی؛ ناصر شرفی؛ حمید شفیعی‌ثابت | ||
| بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت. ایران. | ||
| چکیده | ||
| ارقام برنج محلی ایرانی ضمن برخورداری از سازگاری وسیع در شرایط مختلف محیطی، بدلیل ویژگی‌های کیفیت دانه و پخت مطلوب به عنوان یک منبع با ارزش در ایجاد جمعیت‌ها یا صلاحی به حساب می‌آیند. نیاز آبی کمتر و بالا بودن کیفیت پخت و بازارپسندی ارقام محلی از دلایل مهم کشت این ارقام در مناطق شمالی و حتی سایر استان‌هامی باشد. بنابراین دستیابی به ارقام مشابه ارقام محلی با دوره رشد و نیاز آبی کمتر ودارا بودن کیفیت پخت مطلوب با عملکرد مناسب و مقاوم به خوابیدگی از اولویت‌های مهم تحقیقاتی به شمارمی‌آید. در فرآیند معرفی رقم گیلانه، جمعیت‌های اصلاحی مختلف با انجام تلاقی‌های ساده و برگشتی با استفاده از ارقام محلی و دو رقم اصلاح شده تشکیل و طی سال‌های 1385 الی 1389 خالص‌سازی لاین‌ها جهت دسترسی به لاین‌های پا کوتاه و زودرس مشابه ارقام محلی انجام شد. گزینش از هر جمعیت با استفاده از روش اصلاحی شجره‌ای صورت گرفت که منجر به انتخاب 61 لاین امید بخش شد. لاین‌های انتخابی به همراه سه لاین حاصل از تلاقی برگشتی طی سال‌های 1390 و 1391 از نظر خصوصیاتی مانند عملکرد، ارتفاع بوته، زود رسی و صفات کیفی نظیر میزان آمیلوز مورد بررسی قرار گرفتند. ازمجموع 64 لاین، تعداد 10 لاین امید بخش انتخاب و به همراه دو رقم صالح و آبجی‌بوجی به عنوان شاهد طی سال‌های 1393-1392 در آزمایش سازگاری و پایداری با استفاده از روش GGEbiplot مورد بررسی قرار گرفتند که منجر به گزینش لاین حاصل از تلاقی برگشتی بین دو رقم صالح و آبجی‌بوجی شد. لاین مذکور با عملکرد دانه 25/5 تن در هکتار، وزن صد دانه 2/55 گرم، تعداد دانه پر 127/5 عدد، ارتفاع بوته 107/5 سانتی‌متر، طول دوره رشد 112/5 روز و میزان آمیلوز 20/5 درصد ضمن برتری نسبت به والدین خود جزء ارقام زودرس و پاکوتاه محسوب شده و از کیفیت پخت مشابه ارقام محلی ایرانی برخوردار می‌باشد. رقم جدید در سال زراعی 1395 به نام گیلانه به جامعه کشاورزی معرفی شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| برنج؛ آبجی‌بوجی؛ صالح؛ گیلانه؛ زودرسی؛ تلاقی برگشتی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Gilaneh, a New Rice Cultivar with Origin of Iranian Landrace Varieties | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mehrzad Allahgholipour؛ Masoud Kavoosi؛ Farzad Majidi؛ Mohammadreza Yazdani؛ Naser Sharafi؛ Hamid Shafieisabet | ||
| Seed and Plant Improvement Research Department, Rice Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The Iranian local rice cultivars with wide premium grain and cooking quality are considered as a valuable source in establishing breeding populations. Less water requirement, high cooking quality, marketability and consumer preferences of local rice varieties are the important priorities for cultivation this type of cultivars in the northern region and other provinces of Iran. Therefore, new rice cultivars similar to the local rice varieties with lower water requirement, desirable growth and cooking quality as well as better performance and resistant to lodging are the major research priorities. In this study, the different breeding populations were developed using simple and back crossing methods on local and improved rice cultivars. During the years 2006 to 2010, purification process were conducted to access some dwarf and early lines with back grand of local rice cultivars. Selections from each population were performed using the pedigree method that led to the selection of 61 promising lines. Selected lines and three lines derived from back crosses were studied in terms of characteristics such as grain yield, plant height, earliness and quality traits such as amylose content in 2011 and 2012. From total of 64 lines, 8 promising rice lines and two rice cultivars (Hashemi ad Saleh) as checks were selected and examined in adaptability and stability trials using GGE biplot method during 2013-2014. From this trial, a back cross line between two varieties Saleh and Abjiboji was selected. The grain yield, 100-grain weight and filled grains number of this new line were 5.25 t/ha, 2.55 g and 127.5, respectively. This new rice cultivar was dwarf (107.5 cm) and early (112.5 day) and its cooking quality was similar to that of Iranian local rice varieties. This new rice cultivar was released in the name of Gilaneh to farmerʼs community in 2016 | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| rice, abjiboji, saleh, gilaneh, earliness, backcross | ||
| مراجع | ||
|
1- اله‌قلی‌پور، م. 1395. مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ × محیط در ژنوتیپ‌های برنج از طریق GGE بای‌پلات. تحقیقات غلات. 6 (1): 14-1.
2- اله‌قلی‌پور، م.، مومنی، ع.، نحوی، م.، یکتا، م. و زربافی، س. س. 1391. شناسایی ترکیبات والدینی جهت اصلاح کیفیت دانه، عملکرد و اجزای آن در برنج. تحقیقات غلات. 1 (1): 10-1.
3- اله‌قلی‌پور، م.، شکوفه،ع. ا.، یکتا، م.، شفیعی‌ثابت، ح.، محمدی، م. و لطفی، ع. 1393. اصلاح لاین‌های پرمحصول برنج از طریق اصلاح مشارکتی کشاورزان. انتشارات موسسه تحقیقات برنج کشور. 41 صفحه.
4- اله‌قلی‌پور، م.، کاوسی، م.، پاداشت، ف.، مجیدی، ف. و یزدانی، م. ر. 1395. ارزیابی لاین جدید برنج (گیلانه) در مزارع کشاورزان استان گیلان. انتشارات موسسه تحقیقات برنج کشور. 27 صفحه.
5- بی‌نام. 1394. آمارنامه کشاورزی، جلد اول محصولات زراعی سال زراعی 1393-1392. انتشارات وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه ریزی و اقتصادی، دفتر آمار و فناوری اطلاعات.
6- پاداشت، ف. و اله‌قلی‌پور، م. 1394. بررسی واکنش لاین‌های امیدبخش برنج در مقابل قارچ‌های عامل بیماری بلاست و سوختگی غلاف. انتشارات موسسه تحقیقات برنج کشور. 20 صفحه.
7- کاوسی، م.، اله‌قلی‌پور، م.، علیزاده، م.، پاداشت، ف.، محدثی، ع.، نحوی، م.، دریغ‌گفتار، ف.، عطار، ا.، شعبانژاده، ح.، احمدزاده، س.، بصیری، م. و شاکر، س. ب. 1395. تاثیر کاربرد مقادیر مختلف کود نیتروژن بر مقاومت به ورس، عملکرد واجزای عملکردآبجی بوجی و لاین حاصل از تلاقی برگشتی بین دو رقم آبجی بوجی و رقم صالح. انتشارات موسسه تحقیقات برنج کشور. 60 صفحه.
8- مجیدی، ف.، و اله‌قلی‌پور، م. 1394. بررسی واکنش لاین‌های امیدبخش برنج نسبت به کرم ساقه‌خوار نواری برنج در مزرعه. انتشارات موسسه تحقیقات برنج کشور. 25 صفحه.
9- یزدانی، م. 1395. برنامه ارتقای بهره‌وری آب در اراضی شالیزاری کشور. انتشارات موسسه تحقیقات برنج کشور. 14 صفحه.
10. Anonymous. 2015. http:// www.faostat.fao.org.
11. Kaya, Y., Akcura, M. and Taner, S. 2006. GGE-biplot analysis of multi-environment yield trials in bread wheat. Turkish Journal of Agriculture Forestry 30: 325-337.
12. Khush, G. S., 2005. What it will take to feed 5.0 billion rice consumers in 2030. Plant Molecular Biology 59: 1-6.
13. Samonte, S. O. P. B., Wilson, L. T., McClung, A. M. and Medley, J. C. 2005. Targeting cultivars onto rice growing environments using AMMI and SREG GGE biplot analyses. Crop Science 45: 2414-2424.
14. Yan, W., Hunt, L. A., Sheng, Q. and Szlavnics, Z. 2000. Cultivar evaluation and mega-environment investigation based on the GGE biplot. Crop Science 40: 597- | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,348 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 549 |
||