| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,019 |
| تعداد مقالات | 33,736 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,976,966 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 46,610,543 |
ارزیابی تحمل خشکی در ژنوتیپ‌های پیشرفتۀ گندم نان در شرایط مزرعه و آزمایشگاه | ||
| نهال و بذر | ||
| مقاله 6، دوره 26، شماره 2، مرداد 1389، صفحه 233-252 اصل مقاله (332.25 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/spij.2017.110960 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی گراوندی* ؛ عزت‌الله فرشادفر؛ دانیال کهریزی | ||
| چکیده | ||
| به‌منظور ارزیابی تحمل خشکی تعدادی از ارقام و لاین‌های پیشرفتۀ گندم نان، پژوهشی در مزرعه و آزمایشگاه (مرحلۀ جوانه‌زنی) انجام شد. در آزمایش مزرعه‌ای 20 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی انتهای فصل ارزیابی شدند. تیمارهای مورد بررسی در ارزیابی آزمایشگاهی، ترکیبات فاکتوریل 20 ژنوتیپ مورد مطالعه و چهار سطح تنش خشکی (صفر، 4/0-، 8/0- و 2/1- مگاپاسکال) بودند. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. ژنوتیپ‌های مورد بررسی از نظر عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش تفاوت معنی‌داری داشتند. نتایج تحلیل همبستگی بین شاخص‌های مقاومت به خشکی و عملکرد دانه نشان داد که شاخص تحمل تنش (STI) ، شاخص میانگین بهره‌وری (MP) و شاخص میانگین هندسی بهره‌وری (GMP) برای شناسایی ژنوتیپ‌های با عملکرد بالا در هر دو شرایط تنش و بدون تنش خشکی مناسب هستند. به‌طور کلی بر اساس شاخص‌های مقاومت به خشکی مبتنی بر عملکرد دانه ژنوتیپ‌های شماره 18 و 19 به‌عنوان ژنوتیپ‌های تحمل کنندۀ تنش خشکی شناخته شدند. در بررسی آزمایشگاهی، در اثر افزایش سطوح تنش خشکی تمامی صفات اندازه‌گیری شده کاهش یافتند. سرعت جوانه‌زنی نسبت به درصد جوانه‌زنی حساسیت بیشتری به خشکی داشت. طول ساقه‌چه نیز در مقایسه با طول ریشه‌چه از حساسیت بیشتری به خشکی برخوردار بود. بنیۀ جوانه‌زنی نسبت به سایر صفات بررسی شده، به‌عنوان حساس‌ترین صفت به خشکی شناخته شد. در بررسی آزمایشگاهی ژنوتیپ‌های شماره 2 (کراس‌البرز)، 6 و 13 نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها از تحمل خشکی بالاتری در مرحلۀ جوانه‌زنی برخوردار بودند. در این تحقیق بین صفات اندازه‌گیری شده در آزمایشگاه با STI رابطۀ معنی‌داری مشاهده نشد. بر اساس این نتایج صفات جوانه‌زنی به‌عنوان معیارهای غیر مستقیم جهت انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به‌خشکی در مراحل اولیۀ رشد مناسب نبودند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گندم نان؛ تحمل خشکی؛ شاخص‌های مقاومت به خشکی؛ پلی‌اتیلن‌گلایکول؛ شاخص تنش جوانه‌زنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of Drought Tolerance in Bread Wheat Advanced Genotypes in Field and Laboratory Conditions | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M. Geravandi؛ E. Farshadfar؛ D. Kahrizi | ||
| چکیده [English] | ||
| In order to evaluate drought tolerance in some bread wheat genotypes in field and laboratory conditions (germination stage), a research was conducted. Field experiments were carried out in randomized complete block design with three replications in two rain-fed and irrigated conditions. To evaluate drought tolerance at germination stage, a factorial combinations of twenty genotypes and four drought levels (0, -0.4, -0.8 and -1.2 MPa) as a completely randomized design with three replications were conducted in laboratory. At the field experiment significant differences were found among genotypes for grain yield in rain-fed and irrigated conditions. Results of correlation analysis showed that Stress Tolerance Index (STI), Mean Productivity (MP) and Geometric Mean Productivity (GMP) were the best indices for identifying of high yield genotypes in both conditions. Based on drought resistance indices, genotypes No. 18 and 19 were identified as relatively drought tolerant genotypes. In laboratory experiment characters such as germination percentage, germination rate, seed vigor, root length, shoot length and Germination Stress Index (GSI) were evaluated. Results showed that all of these traits decreased when rate of drought stress caused by polyethylene glycol increased. Germination rate was more sensitive to drought than the germination percentage, and shoot length was more sensitive to drought than the root length. Germination vigor was identified as a more sensitive character to drought in compare to the other germination traits. Genotypes No. 2 (Cross Alborz), 6 and 13, were identified as tolerant genotypes in germination stage. Correlation between germination traits in laboratory with STI was not significant. Therefore, based on these results germination traits were not instrumental indicators of drought tolerance in early stages of growth period. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Bread wheat, drought tolerance, drought resistance indices | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 350 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 327 |
||