| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,036 |
| تعداد مقالات | 33,983 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,761,379 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,187,178 |
ارزیابی عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ‌های گندم در شرایط تنش خشکی انتهای فصل در منطقه داراب | ||
| به زراعی نهال و بذر | ||
| مقاله 5، دوره 27، شماره 2، شهریور 1390، صفحه 195-217 اصل مقاله (317.4 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/sppj.2017.110432 | ||
| نویسندگان | ||
| منوچهر دستفال* 1؛ وحید براتی2؛ یحیی امام3؛ حسن حقیقت‌نیا1؛ محمود رمضان‌پور1 | ||
| 1، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس | ||
| 2مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، فارس | ||
| 3دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| به منظور مطالعه واکنش نه ژنوتیپ گندم نان و یک ژنوتیپ گندم دوروم به تنش خشکی ملایم و شدید پس از گلدهی، پژوهشی مزرعه‌ای در سال‌های زراعی 78-1377، 79-1378 و 80-1379 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی حسن‌آباد داراب انجام شد. این آزمایش به صورت طرح کرت‌های خرد شده با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سه سطح رطوبتی: مطلوب (آبیاری براساس نیاز آبی گیاه، W1)، تنش خشکی ملایم ( W175% ، از مرحله 50% گلدهی رقم شاهد (چمران) تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیک) و تنش خشکی شدید (W150% ، از مرحله 50% گلدهی رقم شاهد (چمران) تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیک) و عامل فرعی شامل 10 ژنوتیپ گندم بود. نتایج نشان داد تنش خشکی ملایم و شدید سبب کاهش عملکرد دانه و اجزای آن در کلیه ژنوتیپ‌ها گردید. عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی ملایم و شدید کاهش معنی‌داری (P < 0.05) داشت. علت اصلی افت عملکرد دانه در تنش خشکی ملایم (8/21%) و شدید (7/40%) کاهش تعداد دانه در سنبله و در مرتبه بعدی وزن هزاردانه بود. ژنوتیپ شماره 6 بیشترین عملکرد دانه (5352 کیلوگرم در هکتار) را در شرایط مطلوب تولید کرد، در حالی که بیشترین عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی ملایم (4178 کیلوگرم در هکتار) و شدید (3505 کیلوگرم در هکتار) مربوط به ژنوتیپ شماره 9 بود و ژنوتیپ شماره 6 در مرتبه بعدی قرار داشت. با توجه به اینکه شاخص‌های تحمل به تنش (STI)، میانگین هندسی بهره‌وری (GMP) و میانگین بهره‌وری (MP) بیشترین همبستگی معنی‌دار را با عملکرد دانه در شرایط مطلوب، تنش خشکی ملایم و شدید داشتند، به عنوان شاخص‌هایی مناسب جهت انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی توصیه می‌شوند. با در نظر گرفتن این شاخص‌ها، ژنوتیپ‌های شماره 6 و 9 متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها به ترتیب در شرایط تنش خشکی ملایم و شدید بودند. تجزیه همبستگی عملکرد دانه با صفات دیگر، نشان داد که در هر سه شرایط رطوبتی، عملکرد زیست‌توده و شاخص برداشت بیشترین همبستگی معنی‌دار با عملکرد دانه را داشتند. می‌توان گزینش ژنوتیپ‌ها برای عملکرد دانه بالاتر در کلیه شرایط رطوبتی را با استفاده از صفات دارای بیشترین ضریب همبستگی معنی‌دار با عملکرد دانه انجام داد. پیشنهاد می‌شود ژنوتیپ‌های شماره 6 و 9 به دلیل داشتن پتانسیل بالاتر عملکرد دانه، در برنامه‌های به نژادی گندم برای بهبود تحمل به تنش خشکی انتهای فصل مورد استفاده قرار گیرند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گندم؛ عملکرد دانه؛ تنش خشکی؛ شاخص‌های تحمل وحساسیت به تنش خشکی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of Grain Yield and Its Components in Wheat Genotypes under Terminal Drought Stress Conditions in Darab Region | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M. Dastfal1؛ V. Barati2؛ Y. Emam3؛ H. Haghighatnia1؛ M. Ramazanpour1 | ||
| چکیده [English] | ||
| Nine bread wheat and one durum wheat genotypes were evaluated under non-stress, mild and severe terminal drought stresses conditions at Darab Agricultural Research Station in three cropping seasons (1998-2001). Split plot arrangements in randomized complete block design with there replications was used. Main plots included: three moisture regimes (1. non stress, 2. mild drought stress: 25% reduction of water requirement from 50% anthesis of local check cultivar (Chamran) and 3. severe drought stress: 50% reduction of water requirement from 50% anthesis of local check cultivar (Chamran). Ten wheat genotypes were randomized in sub-plots. Results indicated that mild and severe drought stresses significantly (P < 0.05) decreased grain yield for all genotypes. Main reason for grain yield reduction in mild drought stress (21.8%) and severe drought stress (40.7%) was reduction in grain number per spike and thousand grain weight, respectively. Genotype no. 6 produced the highest grain yield (5352 kg ha-1) in non-stress conditions. The highest grain yield in mild drought stress (4178 kg ha-1) and severe drought stress (3505 kg ha-1) conditions was obtained from genotype no. 9. Stress tolerance index (STI), geometric mean productivity (GMP) and mean productivity (MP) showed the highest correlation with the grain yield in non-stress, mild and severe drought stresses conditions. Therefore, these indices are suggested for selection for drought tolerant genotypes. According to these indices, genotypes no. 6 and 9 were the most tolerant genotypes under mild and severe drought stresses, respectively. Correlation analysis showed that biological yield and harvest index had significant and positive correlations with grain yield in all three moisture regimes. Therefore, genotypes no. 6 and no. 9 are suggested to be used in wheat breeding programs for improving terminal drought tolerance. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Wheat, Grain yield, Drought Stress, Stress susceptibility and tolerance indices | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 453 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 354 |
||