| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,998 |
| تعداد مقالات | 33,576 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,214,616 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,565,095 |
هلیل، رقم جدید کنجد، متحمل به بیماری بوته میری و تنش خشکی برای مناطق گرم و خشک جنوب کشور | ||
| یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی | ||
| مقاله 1، دوره 4، شماره 2، اسفند 1394، صفحه 79-88 اصل مقاله (762.02 K) | ||
| نوع مقاله: ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/rafhc.2016.109491 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد آیین* 1؛ سعدالله منصوری2؛ موسی نجفی‌نیا3؛ مهدی آزادوار3؛ همایون سیاح‌پور4 | ||
| 1استادیار و رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منایع طبیعی جنوب کرمان | ||
| 2مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||
| 3بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران | ||
| 4بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی دزفول، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از مشکلات مهم زراعت کنجد، کشت توده‌های بومی و کمبود ارقام اصلاح شده می‌باشد. تحمل به بیماری بوته‌میری و ریزش دانه، سازگاری با اقلیم گرم و خشک و عملکرد بالا از مهم‌ترین اهداف اصلاحی کنجد می‌باشد. بر همین اساس برنامه به‌نژادی برای انتخاب و آزادسازی رقم هلیل، با انتخاب تک بوته از توده‌های بومی کنجد جنوب استان کرمان آغاز شد. در سال 1378 تک بوته‌های انتخابی بر اساس اهداف اصلاحی، مورد ارزیابی قرار گرفتند و از بین آن‌ها 54 تک بوته (لاین) انتخاب شد. سپس لاین‌های انتخابی در سال‌های 1379 و 1380، مورد ارزیابی و خالص‌سازی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تعداد 21 لاین با ارقام شاهد (داراب 14 و توده محلی) دارای اختلاف معنی‌دار بودند که این لاین‌ها برای آزمایش مقایسه عملکرد نهایی انتخاب شدند. آزمایش مقایسه عملکرد نهایی طی سال‌های 1381 و 1382 انجام و نتایج آن حاکی از برتری لاین‌های JL13، JL16، JL2 و JL1 به ترتیب با میانگین عملکرد 1771، 1729، 1534 و 1466 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد بود. در ادامه کار، طی دو سال بررسی عملکرد دانه ژنوتیپ‌های مختلف کنجد در شرایط بدون تنش و با تنش خشکی در مناطق جیرفت، دزفول و کرج، لاین JL13 در شرایط بدون تنش برتری معنی‌داری نسبت به ژنوتیپ‌های مورد بررسی از جمله رقم داراب 14 نشان داد. در ارزیابی مقاومت نسبی ژنوتیپ‌های کنجد به بیماری پژمردگی فوزاریومی در شرایط میکروپلات با آلودگی مصنوعی و مزرعه‌ای با آلودگی طبیعی، لاینJL13 جزو ژنوتیپ‌های متحمل شناخته شد. در نهایت لاین JL13 به‌عنوان لاین برتر، برای آزمایش تحقیقی ترویجی انتخاب شد. لاین JL13 در آزمایش تحقیقی ترویجی (شرایط زارعین) با عملکرد 1520 کیلوگرم در هکتار نسبت به توده محلی، 24 درصد افزایش عملکرد نشان داد. این لاین در سال 1393 با نام هلیل معرفی گردید. رقم هلیل برای مناطق گرم و خشک جنوب کشور ایران توصیه می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایران؛ کنجد؛ عملکرد دانه؛ معرفی رقم و هلیل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Halil, New Sesame Cultivar, Tolerant to Wilt Disease and Water Stress for Warm and Dry Regions of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ahmad Aien1؛ S. Mansouri2؛ M. Najafiniya3؛ M. Azadvar3؛ H. Sayahpour4 | ||
| 1Seed and Plant Improvement Department, South Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Jiroft, Iran | ||
| 2Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran | ||
| 3Plant Protection Research Department, South Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Jiroft, Iran | ||
| 4Seed and Plant Improvement Department, Safiabad Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Dezful, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the important problems of sesame cultivation is the usage of local varieties and new cultivars shortage. Tolerant to wilt disease and grain shattering, adaptability to warm and arid climate and high yield are the most important purposes of sesame breeding. Accordingly, the breeding program to select and release of the Halil cultivar, began by selection of single plants from sesame native populations from south of Kerman province. In 1999, the selective single plants were evaluated based on breeding purposes and among them 54 single plant (lines) were selected. The selected lines were evaluated and purified during 2000 and 2001 years. The results showed that 21 lines had significant difference with controls (Darab14 and local variety), which these lines were selected for final yield trials. The final yield trials conducted during 2002 and 2003 and the results revealed that JL16, JL2, JL13 and JL1 lines were superior than control (Darab14) by producing 1771, 1729, 1534 and 1466 kg/ha, respectively. Then, in comparison of different genotype yield in drought and non- drought stress in Jiroft, Dezful and Karaj regions during two years, the JL13 line had significant difference in non- drought stress condition compared to other studied genotypes such as Darab14. In assessing the relative resistance of sesame genotypes to Fusarium wilt disease in terms of micro-plots with artificially infected and naturally infected farm, the JL13 line was identified as tolerant genotypes. Finally, JL13 line as the top line was selected for the on-farm trial. JL13 line in the on-farm trial by 1520 kg/ha yield, showed a 24% increase in yield, compared to the local variety. The JL13 line released and approved under the name of "Halil" in 2014. Halil variety recommended for warm and dry regions of south of the country, Iran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Cultivar release, Grain yield, Halil, Iran and Sesame | ||
| مراجع | ||
|
آقا رخ ب، عرشی ی (1361) بررسیهای کنجد در سال 1360. مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
آئین ا، سرحدی ج (1394) زراعت کنجد در جنوب استان کرمان. مدیریت هماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان. 16 صفحه
احمدی م، فرخی ا، آقا رخ ب، خیاوی م، عرب غ، محمدی ا (1379) معرفی کنجد، رقم یکتا. مجله نهال و بذر. (16)3: 392 -390
بی‌نام (1394) آمارنامه کشاورزی سال زراعی 93-92، جلد اول: محصولات زراعی. دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی. 158 صفحه
بی نام (1394) معرفی ارقام زراعی، امنیت و سلامت غذایی. جلد اول: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. 235 صفحه
هنرنژاد ر (1372) اصول اصلاح نباتات (ترجمه). انتشارات دانشگاه گیلان. 108 صفحه
Baydar H, Marqurad R, Turgut I (1999) Pure line selection for improved yield, oil content and different fatty acid composition in sesame. Plant. Breed. 118 (5): 462-464
Chen HX, Liu FL, Zhao YZ (1994) Selection and breeding of Zhong zhi 9 a new black- seed coated sesame cultivar with superior quality. Oil Crops of China 16 (4): 53-55
El-Bramawy MAS, El-Hendawy SE, Shaban WI (2008) Assessing the suitability of morphological and phonological traits to screen sesame genotypes for Fusarium wilt and charcoal rot disease resistance. J. Plant Protect. Res. 4: 397-410
F. A. O. (2013) www. faostat. FAO. org
Wakjira A, Keneni G, Urge E (1993) The merits of newly released sesame varieties. IAR News Letter of Agricultural Research. 8: 3-4 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,205 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 781 |
||