| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,081 |
| تعداد مقالات | 34,377 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,007,623 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,923,546 |
مقایسه ترکیب‌های شیمیایی اسانس اندام‌های رویشی و زایشی گیاه وشا (Dorema ammomiacum D. Don.) منطقه شهسواران کاشان | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 9، دوره 30، شماره 5 - شماره پیاپی 67، آذر 1393، صفحه 746-755 اصل مقاله (238.21 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2014.10712 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین بتولی* 1؛ عبدالرسول حقیر ابراهیم‌آبادی2؛ بهرام محمودی3؛ اسماء مازوچی4 | ||
| 1استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان (باغ گیاه‌شناسی کاشان) | ||
| 2دانشیار، پژوهشکده اسانس‌های طبیعی دانشگاه کاشان | ||
| 3دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، پژوهشکده اسانس‌های طبیعی دانشگاه کاشان | ||
| 4کارشناس ارشد، پژوهشکده اسانس‌های طبیعی دانشگاه کاشان | ||
| چکیده | ||
| جنس وشا (Dorema D. Don.) متعلق به خانواده چتریان (Umbelliferea)، دارای گونه‌های دارویی بسیار ارزشمندی است که تاکنون در حدود 16 گونه از این جنس در جهان و 6 گونه از ایران گزارش شده‌‌است. در این تحقیق ترکیب‌های شیمیایی اسانس اندام‌های رویشی و زایشی گیاه وشا (Dorema ammomiacum D. Don.) منطقه شهسواران کاشان مورد بررسی قرار گرفته‌‌است. این گونه انحصاری نواحی نیمه‌خشک ایران و افغانستان بوده و در اراضی قلوه‌سنگی و صخره‌ای دارای رویشگاه‌های طبیعی می‌باشد. ساقه، برگ، میوه و ریشه گونه یاد‌شده در بهار سال 1390 جمع‌آوری و در شرایط آزمایشگاه خشک شد و به روش تقطیر و استخراج با بخار همزمان با حلال آلی (SDE) اسانس‌گیری شدند. برای شناسایی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس، از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل‌‌شده به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. ١8 ترکیب در اسانس ساقه و برگ خشک گیاه شناسایی شد که اجزای اصلی آن، شامل: ترانس- نرولیدول (7/١١%)، ترانس، ترانس- فارنزیل‌استون (۹/٨%)، فیتول (۹/٨%)، دی-ان-بوتیل فتالات (9/٦%)، ۲-ترانس-تری‌دکن-١-ال (1/٦%) و آلفا-فارنزول (5/٥%) بودند. ١٣ ترکیب در اسانس ساقه و برگ تازه گیاه شناسایی شد که اجزای اصلی آن، شامل: فیتول (2/١٥%)، ترانس- نرولیدول (6/١٤%)، آلفا-فارنزول (١٤%)، ۲-ترانس-تری‌دکنول (8/١۲%) و تترا‌دکانال (٦/٥%) بودند. ١2 ترکیب در اسانس میوه گیاه شناسایی شد که اجزای اصلی آن، شامل: آلفا-فارنزول (2/41%)، بتا-بیزابولن (13%)، آلفا-بیزابولول (4/٦%) و سیس- فارنزال (٥/٥%) بودند. تعداد ١2 ترکیب شیمیایی در اسانس ریشه گیاه شناسایی شد که اجزای اصلی آن، شامل: بتا-بیزابولن (1/٥٦%)، الیمایسن (٢/١٢%) و تری‌دکانال (١/٦%) بودند. بیشترین درصد اسانس اندام‌های ریشه و میوه گیاه وشا منطقه شهسواران کاشان، مربوط به سزکوئی‌ترپن‌ها بودند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| وشا (Dorema ammomiacum D. Don.)؛ گیاهان دارویی و معطر؛ چتریان؛ ترکیب‌های شیمیایی؛ اسانس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparison of essential oil chemical composition of vegetative and reproductive organs of Dorema ammoniacum D. Don. in Shahsavaran, Kashan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| H. Batooli1؛ A. Haghir Ebrahimabadi2؛ B. Mahmodi3؛ A. Mazochi4 | ||
| 1Isfahan Research Center for Agriculture and Natural Resources (Kashan Botanical Garden), Iran | ||
| 2Essential oil Research Institute, University of Kashan, Kashan, Iran | ||
| 3MSc. Student, Essential oil Research Institute, University of Kashan, Kashan, Iran | ||
| 4Essential oil Research Institute, University of Kashan, Kashan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Dorema D. Don. genus belongs to the Umbelliferae family with important medicinal and aromatic species, containing more than 16 species worldwide, of which 6 species have been reported in Iran. In this research, the essential oil composition of vegetative and reproductive organs of Dorema ammoniacum D. Don. obtained from Shahsavaran, Kashan was investigated. This species is endemic to semi-arid regions of Iran and Afghanistan, growing naturally on rocky and alluvial lands. The stem, leaf, fruit and root of this species were collected in spring 2011 and dried in shade (at room temperature). The essential oil was extracted by simultaneous steam distillation and solvent extraction (SDE). The chemical composition of the essential oil was analyzed by using GC and GC-MS. According to the obtained results, 18, 13, 12 and 12 components were identified in the essential oil of dry stem and leaf; fresh stem and leaf; fruits, and roots respectively of which the major components were as follows: (E)-nerolidol (11.7%), E, E-farnezyl acetone (8.9%), phytol (8.9%), di-n-butyl phthalate (6.9%), 2(E)-tridecen-1-al (6.1%) and α-farnesol( 5.5%) in the essential oil of dry stem and leaf; phytol (15.2%), (E)-nerolidol (14.6%), α-farnesol (14%), 2-(E)-tridecenol (12.8%) and tetradecanal (5.6%) in the essential oil of fresh stem and leaf; α-farnesol (41.2%), β-bisabolene (13%), α-bisabolol (6.4%), and (Z)-farnesal (5.5%) in the essential oil of fruits, and β-bisabolene (56.1%), elemicin (12.2%) and tridecanol (6.1%), in the essential oil of roots. Sesquiterpenes constituted the main chemical group in the essential oil obtained from the roots and fruts of Dorema ammoniacum in Shahsavaran, Kashan. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Dorema ammoniacum D. Don, medicinal and aromatic plants, Umbelliferae, chemical composition, essential oil | ||
| مراجع | ||
|
- اجنی، ی. و آخانی، ح.، 1383. جنس کماکندل (Dorema) از تیره چتریان (Apiaceae) در ایران. خلاصه مقالات دوازدهمین کنفرانس سراسری زیست‌شناسی ایران، دانشگاه بوعلی سینا همدان، 12-10 شهریور: 239. - اجنی، ی.، 1381. بررسی تاکسونومیکی جنس‌هایDorema، Johrenia، Opopanax، Smyrniopsis، Diplotaenia، Cymbocarpum و Haussknechtia از تیره چتریان در ایران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم دانشگاه تهران. - امین، غ.، 1383. متداول‌ترین گیاهان دارویی و سنتی ایران. معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی، 300 صفحه. - بتولی، ح.، 1380. گیاهان دارویی، صنعتی و اسانس‌دار منطقه کاشان. چکیده مقالات همایش ملی گیاهان دارویی ایران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 26-24 بهمن: 89-88. - زرگری، ع.، 1367. گیاهان دارویی (جلد دوم). انتشارات دانشگاه تهران، 942 صفحه. - قنبری، ع.، 1390. جمع‌آوری و بررسی مقدماتی فیتوشیمیایی منتخبی از گیاهان شهرستان کاشان، پایان‌نامه دکترای عمومی داروسازی-دانشکده داروسازی و علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی اصفهان. - قهرمان، ا.، 1372. کورموفیت‌های ایران (سیستماتیک گیاهی) - مظفریان، و.، 1386. فلور ایران، شماره 54: چتریان (Umbelliferae)، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 600 صفحه. - وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- معاونت غذا و دارو، 1381. فارماکوپه گیاهی ایران (جلد دوم). تهران. - Adams, R.P., 1989. Identification of Essential Oil Components by Gas Chromatography/Mass Spectrometry. Allured Publishing Corp., Carol Stream, USA, 740p. - Ajani, Y., Ajani, A., Cordes, J.M., Watson, M.F. and Downie, S.R., 2008. Phylogenetic analysis of nrDNA ITS sequences reveals relationships within five groups of Iranian Apiaceae subfamily Apioideae. Taxon, 57(2): 383-401. - Ajani, Y. and Shahnazi, S., 2006. Distribution position of medicinal species Dorema ammoniacum D. Don type species of Dorema (Apiaceae) in Izadkhast region of Esfahan province. The Proceeding of First of Reginal Symposiun on the Medicinal, Condimental and Aromatic Plants (SMCAP), Islamic Azad University of Shahrekord Branch, Iran, 7 May: 188-190. - Asnaashari, S., Dadizadeh, E., Talebpour, A.H., Eskandani, M. and Nazemiyeh, H., 2011. Free Radical Scavenging Potential and Essential Oil Composition of the Dorema glabrum Fisch. C. A. Mey roots from Iran.Bio Impacts, 1(4): 241-244. - Batooli, H., 2004. Biodiversity and species richness of plant elements in Qazaan reserve of Kashan. Pajouhesh and Sazandegi (In Natural Resources), 61(4): 85-103. - Bown, D., 1995. Encyclopedia of Herbs and Their Uses. Dorling Kindersly, London, 424p. - Chevallier, A., 1996. The Encyclopedia of Medicinal Plants. Dorling Kindersly, London, 336p. - Davies, N.W., 1990. Gas chromatographic retention index of monoterpenes and sesquiterpenes on methyl silicone and carbowax 20M phases. Journal of Chromatography A, 503: 1-24. - Gabrielian, E.T.S., 1981. The conservation of rare threatened species and types of vegetation in Armenia. Anales del Jardín Botánico de Madrid, 37(2): 773-778. - Govind, P., 2011. Medicinal plants against liver diseases. International Research Journal of Pharmacy, 2(5): 115-121. - Ibadullayeva, S., Movsumova, N., Gasymov, H. and Mamedli, T., 2011. Protection of some rare and endangered vegetable plants in the flora of the Nakhichevan AR, International Journal of Biodiversity and Conservation, 3(6): 224-229. - Jalali, Z., Sefidkon, F., Assareh, M.H. and Attar, F., 2008. Comparison of sesquiterpens in the essential oils of Anthemis hyalina DC., Matricaria recutita L. and Matricaria aurea (Loefl.) Schultz-Bip. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 24(1): 31-38. - Kumar, V.P., Chauhan, N.S., Padh, H. and Rajani, M., 2006. Search for antibacterial and antifungal agents from selected Indian medicinal plants. Journal of Ethnopharmacology, 107(2): 182-188. - Masoudi, S., Esmaeili, A., Khalilzadeh, M.A., Rustaiyan, A., Moazami, N., Akhgar, M.R. and Varavipoor, M., 2006. Volatile constituents of Dorema aucheri Boiss., Seseli libanotis (L.) W. D. Koch var. armeniacum Bordz. and Conium maculatum L. three Umbelliferae herbs growing wild in Iran. Flavour and Fragrance Journal, 21(5): 801-804. - Mood, S.G., 2008. A contribution to some ethnobotanical aspects of Birjand flora (Iran). Pakistan Journal of Botany, 4: 1783-1791. - Mozaffarian, V., 1996. A Dictionary of Iranian Plant Names: Latin, English, Persian. Farhang Moaser Publisher, Tehran, Iran, 596p. - Pimenov, M.G. and Leonov, M.V., 2004. The Asian Umbelliferae biodiversity database (ASIUM) with particular reference to South-West Asia taxa. Turkish Journal of Botany, 28: 139-145. - Rechinger, K.H., 1987. Flora Iranica (No.162): Umbelliferae. Graz, Akademische Druck-und Verlagsanstalt, 1054p. - Sajjadi, S.E., Ghassemi, N. and Mohammad Zamani, P., 2007. Chemical constituents of the essential oil of Dorema ammoniacum D. Don. Leaf, an Iranian resinous plant. Revue des regions Arides, 3(1): 194-196. - Shahidi, Gh., Moein, M.R., Foroumadi, A.R. and Rokhbakhsh-Zamin, F., 2002. Cytotoxic activity of medicinal plants used in Iranian traditional medicine on two strains of Saccharomyces cerevisiae. Daru, 10(4): 162-164. - Shibamoto, T., 1987. Retention indices in essential oil analysis: 259-274. In: Sandra, P. and Bicchi, C., (Eds.). Capillary Gas chromatography in Essential Oils Analysis. A. Verlag, New York, 435p. - Usher, G., 1971. A Dictionary of Plants. CBS Publishers and distributors, Dlhi India, 619p. - Weiss, E.A., 1997. Essential Oil Crops. CAB International, New York, USA, 608p. - Yousefzadi, M., Heidari, M., Akbarpour, M., Mirjalili, M. H., Zeinali, A. and Parsa, M., 2011a. In vitro cytotoxic activity of the essential oil of Dorema ammoniacum D. Don. Middle-East Journal of Scientific Research, 7(4): 511-514. - Yousefzadi, M., Mirjalili, M.H., Alnajar, N., Zeinali, A. and Parsa, M., 2011b. Composition and in vitro antimicrobial activity of the essential oil of Dorema ammoniacum D. Don. fruits from Iran. Journal of Serbian Chemical Society, 76(6): 857-863. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,498 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,765 |
||